Hindu American Foundation / Courtesy Photo

હિંદુ અમેરિકન ફાઉન્ડેશન (એચએએફ) ની હિંદુત્વ અને હિંદુ રાષ્ટ્રવાદ માટેની માર્ગદર્શિકાનો ઉદ્દેશ હિન્દુત્વની ઉત્પત્તિ અને તેના સમર્થકો દ્વારા રાખવામાં આવતી માન્યતાઓનું સંક્ષિપ્ત સમજૂતી આપવાનો અને હિંદુત્વ વિશેના સામાન્ય આક્ષેપો અને ગેરસમજોને દૂર કરવાનો છે.

છેલ્લા દાયકામાં ભારત એક નોંધપાત્ર વૈશ્વિક શક્તિ તરીકે ઉભરી આવ્યું છે, અને ખાસ કરીને 2024 ની ચૂંટણીના સમાપન પછી, પશ્ચિમના પત્રકારોએ ભારતીય જનતા પાર્ટી (ભાજપ) અને તેના કેટલાક અગ્રણી હિમાયતીઓના વૈચારિક આધારોને શોધવામાં વધુ રસ દાખવ્યો છે. આ પાયાના મૂળમાં હિંદુત્વ છે, જે સામાન્ય રીતે હિંદુ રાષ્ટ્રવાદ તરીકે ઓળખાય છે.

હિંદુત્વ સ્પષ્ટપણે ભારતીય સંસ્કૃતિ અને સંસ્કૃતિની વિશિષ્ટ બહુમતીવાદી પ્રકૃતિ તેમજ ભૂતકાળની સદીઓથી ભારતીય ઉપખંડમાં ઉભરી આવેલી વિવિધ ધાર્મિક પરંપરાઓ પર ભાર મૂકે છે. તે શોધે છે કે આ સર્વસમાવેશક નૈતિકતા વિવિધ આધુનિક રાષ્ટ્રના શાસનને કેવી રીતે પ્રભાવિત કરી શકે છે. આ માર્ગદર્શિકા 'હિંદુત્વ' શબ્દના ઉપયોગના આશરે 150 વર્ષમાં સામેલ શબ્દો, સંગઠનો, ઘટનાઓ અને નોંધપાત્ર વ્યક્તિઓના ઇતિહાસની મુખ્ય ક્ષણોની સમયરેખા પ્રદાન કરે છે. અમારું લક્ષ્ય વાચકોને હિન્દુત્વની નાગરિક વિચારધારાની ઉત્પત્તિ વિશે વધુ સારી સમજ પ્રદાન કરવાનું છે.

જ્યારે હિંદુત્વ પર પત્રકારો માટે માર્ગદર્શિકાઓ પહેલેથી જ ઉપલબ્ધ છે, તેમાંના મોટા ભાગના એવા વ્યક્તિઓ અને કાર્યકર્તાઓ દ્વારા લખવામાં આવ્યા છે જેઓ વિરોધના દૃષ્ટિકોણથી હિંદુ રાષ્ટ્રવાદના વિષયનો સંપર્ક કરે છે. તેઓ ઘણીવાર તેને ભારતીય સમાજમાં માત્ર એક નકારાત્મક શક્તિ તરીકે રજૂ કરે છે. કેટલાક લોકો હિન્દુત્વને શ્વેત વર્ચસ્વ, ખ્રિસ્તી રાષ્ટ્રવાદ અને યુરોપિયન ફાશીવાદ જેવી સર્વોચ્ચતાવાદી વિચારધારાઓ સાથે પણ સરખાવે છે.

આ લેખકો ઘણીવાર 'હિંદુત્વ' અથવા 'હિંદુ રાષ્ટ્રવાદી' જેવા શબ્દોનો ઉપયોગ કોઈ પણ હિન્દુ સામે અપમાનજનક લેબલ તરીકે કરે છે, જે શ્રેષ્ઠ રીતે, ભાજપની કેટલીક નીતિઓ માટે સમર્થન વ્યક્ત કરે છે, અથવા સૌથી ખરાબ રીતે, તેમની હિન્દુ ઓળખ વિશે ખુલ્લેઆમ અને હકારાત્મક રીતે બોલે છે, એમ એચએએફએ એક પ્રકાશનમાં જણાવ્યું હતું. 

દાખલા તરીકે, યુ. એસ. માં હિન્દુ અમેરિકન રાજકારણીઓને ખોટી રીતે હિન્દુ વર્ચસ્વવાદીઓ તરીકે દર્શાવવામાં આવ્યા છે, અને અમેરિકા પ્રત્યેની તેમની વફાદારી પર સવાલ ઉઠાવવામાં આવ્યા છે કારણ કે તેઓ મજબૂત યુએસ-ભારત સંબંધોનું સમર્થન કરે છે, ભારત સાથે આધ્યાત્મિક સંબંધો ધરાવે છે, ખુલ્લેઆમ તેમની હિન્દુ ઓળખ વ્યક્ત કરે છે, અથવા મુખ્યત્વે ભાજપની ટીકા કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતા નથી. એકવાર લેબલ લગાવ્યા પછી, હિંદુ રાષ્ટ્રવાદી હોવાના કોઈપણ અસ્વીકારને ઘણીવાર એક હોવાના વધુ પુરાવા તરીકે લેવામાં આવે છે.