જીવન રમેશ / Courtesy Photo

16 વર્ષીય ભારતીય મૂળના જીવન રમેશે સ્ટોની બ્રૂક યુનિવર્સિટીના ઇતિહાસમાં સૌથી નાની ઉંમરે સ્નાતક થનાર વિદ્યાર્થી તરીકે નામના મેળવી છે. તેમણે 23 મેના રોજ યુનિવર્સિટીના દીક્ષાંત સમારોહમાં બાયોકેમિસ્ટ્રી અને સંગીતમાં ડ્યુઅલ ડિગ્રી મેળવી. રમેશે 13 વર્ષની ઉંમરે અંડરગ્રેજ્યુએટ અભ્યાસ શરૂ કર્યો અને માત્ર ત્રણ વર્ષમાં બંને ડિગ્રી પૂર્ણ કરી. તેમણે સ્ટોની બ્રૂક યુનિવર્સિટીને જણાવ્યું, “આ અનુભવ હજુ પણ સ્વપ્ન જેવો લાગે છે.”

રમેશે ઔપચારિક રીતે પ્રવેશ લેતા પહેલા એક વર્ષ સુધી યુનિવર્સિટીમાં નોન-મેટ્રિક્યુલેટેડ વિદ્યાર્થી તરીકે કોલેજ-સ્તરના અભ્યાસક્રમો લીધા. તેમણે કહ્યું, “સેમેસ્ટરની શરૂઆતમાં જ મેં કોલેજના અભ્યાસક્રમો શરૂ કર્યા અને મને સમજાયું કે હું આ કરી શકું છું.” હોમસ્કૂલિંગના કારણે તેમણે સમય વ્યવસ્થાપન અને પ્રાથમિકતા નક્કી કરવાની કુશળતા વિકસાવી, જે યુનિવર્સિટીમાં અમૂલ્ય સાબિત થઈ. તેમણે જણાવ્યું, “હોમસ્કૂલિંગે મને મારું શેડ્યૂલ સંભાળવાની ક્ષમતા આપી, જેનાથી હું અભ્યાસની સાથે અન્ય પ્રવૃત્તિઓ પણ સંતુલિત રીતે કરી શક્યો.”

શરૂઆતમાં, રમેશે તેમના માતા-પિતાની મદદથી દરરોજ એક કલાકની મુસાફરી કરી. તેમણે કહ્યું, “મારા માતા-પિતા મને લઈ જતા અને દિવસના આધારે કાં તો કેમ્પસમાં રોકાતા અથવા ઘરે પાછા જતા.” પાછળથી પરિવાર યુનિવર્સિટીની નજીક રહેવા ગયો, જેથી તેમનું રોજિંદું શેડ્યૂલ વધુ સરળ બન્યું.

ઉંમરના અંતર હોવા છતાં, રમેશે કેમ્પસ જીવનમાં સક્રિય ભાગીદારી દર્શાવી. તેમણે સંગીત જૂથોમાં ભાગ લીધો, એકેડેમિક સક્સેસ એન્ડ ટ્યૂટરિંગ સેન્ટરમાં પીઅર ટ્યૂટર તરીકે કામ કર્યું અને બ્રોડવે ઓર્કેસ્ટ્રાના સેક્રેટરી તેમજ એક્ટર્સ કન્ઝર્વેટરીના સંગીત નિર્દેશક તરીકે નેતૃત્વ ભૂમિકા નિભાવી. તેમણે કહ્યું, “વિદ્યાર્થીઓને જ્યારે કોઈ વિષય સમજાય છે, તે ક્ષણ ખૂબ સંતોષ આપે છે. શરૂઆતમાં નાની ઉંમરના કારણે થોડી નર્વસનેસ હતી, પરંતુ પાછળથી હું ઉંમર વિશે ન વિચારતા, મારા યોગદાન પર ધ્યાન આપવા લાગ્યો.”

રમેશે બાયોકેમિસ્ટ્રી અને સંગીત બંનેમાં મેજર કરવાનો નિર્ણય વ્યક્તિગત રુચિને કારણે લીધો. તેમણે જણાવ્યું, “સંગીતમાં ઉપચારની શક્તિ છે. હું તેની પાછળની બાયોકેમિકલ પ્રક્રિયા જાણવા માગતો હતો.” તેમના પિતાની બાયોકેમિસ્ટ્રીની પૃષ્ઠભૂમિ અને સંગીતની માનસિક સ્વાસ્થ્ય પર અસરની રુચિએ તેમને આ દિશામાં પ્રેરિત કર્યા.

2016થી, રમેશ ન્યૂયોર્કના ફ્લશિંગમાં ચાઈનીઝ મ્યુઝિક એન્સેમ્બલ સાથે પર્ફોર્મ કરે છે અને હવે તેના પ્રિન્સિપલ સેલિસ્ટ છે. તેઓ સેલો, સંગીત સિદ્ધાંત અને નોટેશન પણ શીખવે છે. સ્ટોની બ્રૂકમાં, તેમણે ગુઝેંગ વાદક સાથે તેમની મૌલિક રચના “મેમરી”નું પ્રદર્શન ગોઠવ્યું અને ગ્રેજ્યુએશન પહેલા તેમની પ્રથમ ઇલેક્ટ્રોનિક રચના રજૂ કરી. તેમણે કહ્યું, “મારી રચનાઓને કેમ્પસ પર લાવવાનો અનુભવ અદ્ભુત હતો.”

સેમેસ્ટર દીઠ 20થી વધુ ક્રેડિટ્સ લઈને અને વિન્ટર તેમજ સમર સેશનમાં ભાગ લઈને, રમેશે અભ્યાસક્રમ સમયથી પહેલા પૂર્ણ કર્યો. તેમણે જણાવ્યું, “ઓર્ગેનિક કેમિસ્ટ્રી મને ખૂબ રસપ્રદ લાગી.” 

હવે, ગ્રેજ્યુએશન પછી અને 17મા જન્મદિવસની નજીક, રમેશ ટૂંકો વિરામ લઈ રહ્યા છે અને લર્નર્સ પરમિટ માટે અરજી કરવાની યોજના ધરાવે છે. તેમણે જણાવ્યું, “મેં સંગીતમાં ગ્રેજ્યુએટ પ્રોગ્રામ્સ માટે અરજી કરી છે.” તેમને ગ્રેમી વિજેતા ફિડલર અને ફિલિપાઈન્સના નાઈટેડ સંગીતકાર માટે સંગીત ગોઠવવા અને સંપાદન કરવાની વિનંતી મળી છે. તેમણે “મનોરંજન માટે” LSAT આપ્યું અને સારું પ્રદર્શન કર્યું. તેમણે કહ્યું, “વિવિધ વિકલ્પો ખુલ્લા રાખવા જોઈએ.”

રમેશને હજુ ખાતરી નથી કે તેમનો માર્ગ કઈ દિશામાં જશે, પરંતુ તેઓ નિશ્ચિત છે કે સંગીત તેમના જીવનનો કેન્દ્રિય ભાગ રહેશે. તેમણે કહ્યું, “વાદન અને રચના એકબીજાને પૂરક છે. જો હું વાદન ન કરું, તો મારી રચનાઓ આજની જેમ ન હોત, અને જો હું રચના ન કરું, તો મારું વાદન આટલું ભાવનાત્મક ન હોત. હું જાણું છું કે આ બંને મારા જીવનનો હિસ્સો રહેશે, ભલે હું ગમે તે ક્ષેત્ર પસંદ કરું.”