દિલ્હી સ્થિત ઊર્જા કંપની / Courtesy Photo

દિલ્હી સ્થિત સામાજિક ઉદ્યમ ઓર્જા ડેવલપમેન્ટ સોલ્યુશન્સ લિમિટેડને 2024ના સીડિંગ ધ ફ્યુચર ગ્લોબલ ફૂડ સિસ્ટમ ચેલેન્જના બે ગ્રાન્ડ પ્રાઈઝ વિજેતાઓમાંના એક તરીકે નામ આપવામાં આવ્યું છે. આ આંતરરાષ્ટ્રીય સ્પર્ધા, જે હવે તેના ચોથા વર્ષમાં છે, મિનેસોટા સ્થિત સીડિંગ ધ ફ્યુચર ફાઉન્ડેશન અને શિકાગોના ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ફૂડ ટેક્નોલોજિસ્ટ્સ (IFT) દ્વારા ખાદ્ય પ્રણાલીઓને વધુ પૌષ્ટિક, ન્યાયી અને ટકાઉ બનાવવા માટે નવીનતાઓને પ્રોત્સાહન આપવા માટે આયોજિત કરવામાં આવે છે.

ઓર્જાને ભારતભરના નાના ખેડૂતો માટે તેના આબોહવા-સ્માર્ટ ખેતી મોડેલ માટે $250,000ની ગ્રાન્ટ પ્રાપ્ત થઈ છે, જે વિકેન્દ્રિત સૌર ઊર્જા દ્વારા સંચાલિત પે-પર-યુઝ સિંચાઈને ટકાઉ કૃષિ સલાહકાર સેવાઓ સાથે જોડે છે. આ સેવા પેકેજમાં સૌર ઊર્જાથી ચાલતા પાણીના પંપ, માટી પરીક્ષણ, બીજ પુરવઠો, સ્થળ પર તાલીમ અને ખેતીની ઉત્પાદકતા અને સ્થિતિસ્થાપકતાને ટેકો આપવા માટે મોબાઈલ એપનો સમાવેશ થાય છે.

“ઓર્જાનું મિશન ભારતના ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં 450 મિલિયન લોહોને વિશ્વસનીય વીજળીની પહોંચ વિના સ્વચ્છ ઊર્જા પૂરી પાડવાનું છે, સાથે જ સ્થાનિક આર્થિક વિકાસને પ્રોત્સાહન આપવાનું છે,” ઓર્જાએ તેમની વેબસાઈટ પર જણાવ્યું છે.

2015માં યુકે સ્થિત ઈજનેર અને સંશોધક ક્લેમેન્ટાઈન ચેમ્બોન અને ભારતના સામાજિક ઉદ્યમી અમિત સારાઓગી દ્વારા સહ-સ્થાપિત, ઓર્જા યુકે અને ભારત બંનેમાં કાર્યરત છે. કંપનીનો ઉદ્દેશ વિકેન્દ્રિત હાઈબ્રિડ સૌર અને બાયોમાસ-સંચાલિત મિની-ગ્રીડ્સ દ્વારા અપૂરતી વીજળીવાળા સમુદાયોને વિશ્વસનીય, સસ્તું વીજળી પૂરી પાડવાનો છે, જેમાં પાકના કચરા અને સૌર ઊર્જાનો ઉપયોગ કરવા પર ભાર મૂકવામાં આવે છે.

ચેમ્બોનની બાયોફ્યુઅલ્સ અને ગ્રામીણ વિદ્યુતીકરણની પૃષ્ઠભૂમિએ ઓર્જાના નવીનીકરણીય ઊર્જાને ઉત્પાદક કૃષિ ઉપયોગ માટે લાભદાયી બનાવવાના અભિગમને મજબૂત બનાવ્યો છે. “હાઈબ્રિડ સૌર અને બાયોમાસ-સંચાલિત માઈક્રો-ગ્રીડ્સ વ્યાપારી ઊર્જા અને ઘરેલું લાઈટિંગ માટે સસ્તું અને વિશ્વસનીય વીજળી પૂરી પાડશે,” ઓર્જાએ જણાવ્યું, અને ઉમેર્યું કે આ મોડેલમાં નીચલી આવક ધરાવતા પરિવારોને સમાન લાભ મળે તે માટે ક્રોસ-સબસિડીનો સમાવેશ થાય છે.

હાલમાં, ટીમે ઉત્તર પ્રદેશના ગ્રામીણ વિસ્તારમાં તેનું પ્રથમ માઈક્રોગ્રીડ સ્થાપિત કર્યું છે, જે ઊર્જા, પરિવહન અને કૃષિ ક્ષેત્રોમાં ફોસિલ ઈંધણને બદલીને અને કાર્બન ઉત્સર્જન ઘટાડીને આબોહવા પરિવર્તનને ઘટાડવાના તેના લક્ષ્યને આગળ વધારે છે.

2024ની ચેલેન્જમાં વિશ્વભરમાંથી લગભગ 1,200 એન્ટ્રીઓ પ્રાપ્ત થઈ હતી. વિજેતાઓની પસંદગી ત્રણ શ્રેણીઓમાં કરવામાં આવી હતી: સીડ ગ્રાન્ટ, ગ્રોથ ગ્રાન્ટ અને ગ્રાન્ડ પ્રાઈઝ. “આ સમર્પિત ટીમો દ્વારા વિકસિત પ્રભાવશાળી અને નવીન ઉકેલો જોવું અત્યંત પ્રેરણાદાયી છે, જે દરેક વિશ્વભરની ખાદ્ય પ્રણાલીઓના નિર્ણાયક પાસાઓને સંબોધે છે,” સીડિંગ ધ ફ્યુચર ફાઉન્ડેશનના સ્થાપક બર્નહાર્ડ વેન લેન્ગેરિચે જણાવ્યું.

તેમણે ઉમેર્યું, “આ વર્ષના વિજેતા ઉકેલો ચેલેન્જનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. અમે તેમના પરિવર્તનકારી અને પ્રભાવશાળી કાર્ય માટે વિજેતાઓને માન્યતા આપવા માટે ગૌરવ અનુભવીએ છીએ.”