માલદાહ કેરી ની એક પ્રજાતિ છે.(ફાઈલ ફોટો) / Courtesy photo

ભારતના નાશવંત નિકાસ માટે એક મહત્વપૂર્ણ સફળતામાં, બિહારના ભાગલપુરથી માલદહ મેંગોની ખેપ સીધી ન્યૂયોર્ક પહોંચી છે. આ ઘટના માત્ર નિકાસ લોજિસ્ટિક્સમાં નવો દાખલો બેસાડે છે, પરંતુ હજારો માઈલ દૂર રહેતા ભારતીય ડાયસ્પોરાને પણ વતનનો સ્વાદ પહોંચાડે છે.

આ મેંગો, જે સ્થાનિક રીતે લંગડા તરીકે ઓળખાય છે અને તેની વિશિષ્ટ સુગંધ તેમજ સ્વાદ માટે જાણીતા છે, તે એગ્રી-લોજિસ્ટિક્સ કંપની ઉપજગુરુના નેતૃત્વમાં એક પાયલટ નિકાસ પ્રયાસના ભાગરૂપે ન્યૂયોર્ક મોકલવામાં આવ્યા. આ પ્રોજેક્ટ બિહાર સરકાર, કૃષિ અને પ્રોસેસ્ડ ફૂડ પ્રોડક્ટ્સ એક્સપોર્ટ ડેવલપમેન્ટ ઓથોરિટી (APEDA) અને બિહાર ફાઉન્ડેશનના યુએસએ ઈસ્ટ કોસ્ટ ચેપ્ટરના સંયુક્ત સહયોગથી સાકાર થયો.

“આ માત્ર મેંગોની વાત નથી,” ઉપજગુરુના સ્થાપક રવિ સોનીએ જણાવ્યું, જેમણે સપ્લાય ચેઈનનું સંનિયમન કર્યું. “આ બિહારના નાના ખેડૂતોને વૈશ્વિક બજારો સાથે જોડવાની અને તે શક્ય હોવાનું દર્શાવવાની વાત છે.”

આ ફળ ભાગલપુરના નિમેશ રાયના બગીચામાંથી લેવામાં આવ્યા, જે ઓર્ગેનિક પદ્ધતિઓથી આ પ્રખ્યાત જાતની ખેતી કરે છે. આ મેંગોને ખંડો પાર કરાવવા માટે ચુસ્ત લોજિસ્ટિક્સ અને નિયમનકારી મંજૂરીઓની જરૂર હતી, ખાસ કરીને નાશવંત પાક માટે. APEDAએ નિયમોનું પાલન અને કોલ્ડ-ચેઈન ધોરણોનું નિરીક્ષણ કર્યું, જ્યારે યુએસમાં ડાયસ્પોરા સ્વયંસેવકોએ સ્થાનિક ડિલિવરી અને પ્રચારનું સંચાલન કર્યું.

આ ખેપનું આગમન ભારતીય અમેરિકનો, ખાસ કરીને બિહારના લોકોમાં ભારે ઉત્સાહ સાથે સ્વાગત પામ્યું, જેમણે બોક્સનું પ્રી-ઓર્ડર આપ્યું હતું અને સોશિયલ મીડિયા પર આ પ્રયાસને નજીકથી અનુસર્યો હતો. જોકે ખેપનું પ્રમાણ નાનું હતું, તેનું પ્રતીકાત્મક મહત્વ ઘણું મોટું હતું.

“આ ખેપ વર્ષોની મહેનતનું પરિણામ છે,” બિહાર ફાઉન્ડેશન યુએસએ ઈસ્ટ કોસ્ટના અધ્યક્ષ અલોક કુમારે જણાવ્યું. “આ પહેલાં પણ પ્રયાસો થયા હતા, પરંતુ આ પ્રથમ વખત છે જ્યારે ફળ સીધી સપ્લાય ચેઈન દ્વારા યુએસ સુધી પહોંચ્યું.”

યુએસમાં મેંગોની નિકાસ કરવી એ અત્યંત મુશ્કેલ છે, કારણ કે ત્યાંના કડક આયાત નિયમો અને પાકની નાશવંત પ્રકૃતિ. માલદહ જાત, જે અલ્ફોન્સો કે કેસરની તુલનામાં ઓછી વ્યાપારીકૃત છે, તે તાજી સ્થિતિમાં ભારતની સરહદોની બહાર ભાગ્યે જ પહોંચી છે.

જોકે, આ પ્રયાસ સાથે જોડાયેલા ઘણા લોકો માટે ધ્યાન વિસ્તરણ પર નહીં, પરંતુ માન્યતા પર હતું.

“નિમેશ રાય જેવા ખેડૂતો માટે આ એક માન્યતા છે,” સોનીએ કહ્યું. “તેઓ દાયકાઓથી આ મેંગોની ખેતી કરી રહ્યા છે. હવે ન્યૂયોર્કના લોકો તેનો સ્વાદ માણી રહ્યા છે.”

આ પ્રયાસને અલગ બનાવનાર હતું સરકારી સમર્થન, ખાનગી પહેલ અને ડાયસ્પોરાના ગ્રાસરૂટ સમર્થનનું સંયોજન. આ ખેપ પાછળની ટીમ આગામી વર્ષે મોટા પાયે રોલઆઉટની તૈયારી કરી રહી છે, બશરતે તેઓ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને સ્કેલ કરી શકે અને ખર્ચનું સંચાલન કરી શકે.