ગુરપતવંત સિંહ પન્નુ / ફાઈલ ફોટો

અમેરિકામાં ડેમોક્રેટિક સેનેટર્સે જૂન.17 ના રોજ યુએસ સેક્રેટરી ઓફ સ્ટેટ એન્થોની બ્લિંકનને પત્ર લખીને યુએસની ધરતી પર એક શીખ અલગતાવાદીની હત્યાના નિષ્ફળ કાવતરામાં ભારત સરકારની સંડોવણીના આરોપો અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી. આ પત્ર પર સેનેટર જેફ મર્કલી, રોન વાયડેન, ટિમ કેન, બર્ની સેન્ડર્સ અને ક્રિસ વાન હોલેન દ્વારા હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા.

પત્રમાં, સેનેટર્સે શીખ અમેરિકનો સામે કથિત સતામણી અને ધમકીઓ અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી.

સેનેટર્સે લખ્યું, "અમે મજબૂત રાજદ્વારી પ્રતિક્રિયાની વિનંતી કરીએ છીએ કે જે લોકો સામેલ હતા તે બધાને જવાબદાર ઠેરવવામાં આવે અને આ બાબતે ભારત સરકાર સાથે વહીવટીતંત્રના જોડાણની સ્થિતિ અંગે બ્રીફિંગની વિનંતી કરીએ.

આ પત્ર એવા સમયે આવ્યો છે જ્યારે અમેરિકન ગુરપતવંત સિંહ પન્નુનની હત્યાનું કાવતરું ઘડવાના આરોપી નિખિલ ગુપ્તાએ જૂન.17 ના રોજ મેનહટનની ફેડરલ કોર્ટમાં દોષિત ઠરાવવામાં આવ્યો ન હતો.

નવેમ્બરમાં, યુ. એસ. સત્તાવાળાઓએ આરોપ લગાવ્યો હતો કે ભારત સરકારના એક અધિકારીએ પન્નુનની હત્યાના પ્રયાસનું કાવતરું ઘડ્યું હતું, જે યુએસ અને કેનેડિયન નાગરિક છે. ગુપ્તા પર તે કાવતરામાં સામેલ હોવાનો આરોપ છે.

ગયા જૂનમાં ગુપ્તા ભારતથી પ્રાગ ગયા હતા અને ચેક સત્તાવાળાઓ દ્વારા તેમની ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. ગયા મહિને ચેક કોર્ટે યુ. એસ. મોકલવાનું ટાળવા માટે તેમની અરજીને નકારી કાઢી હતી. આખરે તેને અદાલતી કાર્યવાહી માટે જૂન 14 ના રોજ યુ. એસ. માં પ્રત્યાર્પણ કરવામાં આવ્યો હતો.

એન્ટની બ્લિંકનને લખેલ પત્રની કોપી / Courtesy Photo

પત્રમાં, ડેમોક્રેટિક સેનેટર્સે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ અને ભારત સુરક્ષા સહકાર, વેપાર અને રોકાણ અને મજબૂત સાંસ્કૃતિક અને લોકો વચ્ચેના સંબંધો સહિત વિવિધ ક્ષેત્રોમાં નિર્ણાયક સંબંધો ધરાવે છે.

વિશ્વના બે સૌથી મોટા લોકશાહી દેશો તરીકે, આ ભાગીદારી માત્ર પરસ્પર વ્યૂહાત્મક હિતો પર આધારિત હોવી જોઈએ નહીં, પરંતુ લોકશાહી સિદ્ધાંતો અને કાયદાના શાસન પ્રત્યેની સહિયારી પ્રતિબદ્ધતામાં આધારિત હોવી જોઈએ, જેમાં સાર્વભૌમત્વ અને વ્યક્તિગત અધિકારો અને સ્વતંત્રતાઓ જે કોઈપણ લોકશાહી માટે મૂળભૂત છે.

29.2023 ના રોજ, ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ જસ્ટિસ (ડીઓજે) એ આ કેસમાં ગુપ્તા સામે અનસેલ્ડ આરોપ જાહેર કર્યો હતો. સેનેટર્સે જણાવ્યું હતું કે તેઓ ગુપ્તાને ન્યાય અપાવવાના ન્યાય વિભાગના પ્રયાસોને "સંપૂર્ણ સમર્થન" આપે છે. જો કે, વહીવટીતંત્રે "કાવતરામાં સામેલ ભારતીય અધિકારીઓને જવાબદાર ઠેરવવા માટે પગલાં સાથે શબ્દોને સરખાવવા જોઈએ", એમ તેમણે ઉમેર્યું હતું.

તેમણે પત્રમાં કહ્યું, "તે જરૂરી છે કે આપણે અમેરિકી નાગરિકના અધિકારો માટે આવા જોખમ અને અમેરિકી સાર્વભૌમત્વના ઉલ્લંઘન સામે સ્પષ્ટ વલણ અપનાવીએ, જે વિશ્વભરમાં તેના ડાયસ્પોરામાં તેની સરકારના ટીકાકારોને ચૂપ કરવાના ભારતના વધુને વધુ બેજવાબદાર પ્રયાસોનું ઉદાહરણ છે.

સેનેટર્સે વિનંતી કરી હતી કે બ્રીફિંગમાં ફોલો-અપ ક્રિયાઓ માટે ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ સ્ટેટની યોજનાઓ પર ચર્ચા સામેલ કરવામાં આવે. તેઓ જાણવા માગે છે કે વિભાગ આ કાવતરામાં સામેલ લોકોને ગુનાહિત રીતે જવાબદાર ઠેરવવા અને આંતરરાષ્ટ્રીય દમનના આવા કૃત્યોનું પુનરાવર્તન ન થાય તે સુનિશ્ચિત કરવા માટે ભારત સરકાર પર કેવી રીતે દબાણ કરવા માંગે છે. તેમણે ભારતે સ્થાનિક અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે માનવ અધિકારોનું સન્માન કરવાની પોતાની પ્રતિબદ્ધતા જાળવી રાખવાના મહત્વ પર ભાર મૂક્યો હતો કારણ કે તે વૈશ્વિક નેતૃત્વનું લક્ષ્ય ધરાવે છે.

ભારતની 2024 ની સામાન્ય ચૂંટણી પૂર્ણ થઈ અને સત્તાધારી ભારતીય જનતા પાર્ટી અને વડા પ્રધાન મોદી સત્તામાં પાછા ફર્યા પછી, સેનેટરો આને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ માટે ભારત સરકાર સાથેના તેના એજન્ડામાં આ મુદ્દાને પ્રાથમિકતા આપવાની તક તરીકે જુએ છે.