પ્રાદાની ચાર સભ્યોની ટેકનિકલ ટીમ મહારાષ્ટ્રના કોલ્હાપુરની મુલાકાતે / Courtesy Photo

ઇટાલિયન ફેશન હાઉસ પ્રાદાની ચાર સભ્યોની ટેકનિકલ ટીમે 15 અને 16 જુલાઈએ મહારાષ્ટ્રના કોલ્હાપુરની મુલાકાત લીધી હતી, જ્યાં તેઓએ સ્થાનિક કારીગરો સાથે મુલાકાત કરી અને કોલ્હાપુરી ચપ્પલની પરંપરાગત બનાવટની તકનીકોનું નિરીક્ષણ કર્યું. આ મુલાકાતના વીડિયો સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ્સ પર ખૂબ વાયરલ થયા છે, જે પ્રાદાના મિલાનમાં યોજાયેલા મેન્સ સ્પ્રિંગ/સમર 2026 શોમાં પ્રદર્શિત ફૂટવેરને લઈને ઉઠેલા વિવાદના પગલે થઈ, જે ભારતીય હાથબનાવટની ચપ્પલ સાથે ખૂબ સામ્ય ધરાવે છે.

બે દિવસની આ મુલાકાત દરમિયાન, ટીમે ઉત્પાદન એકમો અને ચપ્પલ માર્કેટની મુલાકાત લીધી, કારીગરો પાસેથી ચામડાના નમૂનાઓ એકત્ર કર્યા અને કોલ્હાપુર જિલ્લા કલેક્ટર સાથે સૌજન્ય મુલાકાત કરી. પ્રતિનિધિ મંડળમાં પ્રાદાના ફૂટવેર વિભાગના વરિષ્ઠ સભ્યો અને બે બાહ્ય સલાહકારોનો સમાવેશ હતો.

વિવાદ આ મહિનાની શરૂઆતમાં શરૂ થયો જ્યારે ભારતીય સોશિયલ મીડિયા યુઝર્સે પ્રાદાની નવી ટી-સ્ટ્રેપ સેન્ડલ અને કોલ્હાપુરી ચપ્પલ વચ્ચેની આશ્ચર્યજનક સામ્યતા તરફ ધ્યાન દોર્યું, જે મહારાષ્ટ્ર અને કર્ણાટકમાં બનતી સાંસ્કૃતિક રીતે મહત્વની ચામડાની ચપ્પલ છે. ટીકાકારોએ પ્રાદા પર સાંસ્કૃતિક ચોરીનો આરોપ લગાવ્યો અને ભારતીય કારીગરીને શ્રેય ન આપવાનો દોષ લગાવ્યો.

વધતા આક્રોશના જવાબમાં, મહારાષ્ટ્ર ચેમ્બર ઓફ કોમર્સ, ઇન્ડસ્ટ્રી એન્ડ એગ્રિકલ્ચર (MACCIA) એ પ્રાદાને ઔપચારિક પત્ર મોકલ્યો. કંપનીએ માફી માંગી અને સ્વીકાર્યું કે સેન્ડલ “સદીઓ જૂની વારસો ધરાવતા પરંપરાગત ભારતીય હાથબનાવટના ફૂટવેરથી પ્રેરિત હતા”.

પ્રાદાએ MACCIA ને લખેલા પત્રમાં જણાવ્યું, “અમે જવાબદાર ડિઝાઇન પ્રથાઓ, સાંસ્કૃતિક સંલગ્નતા ને પ્રોત્સાહન આપવા અને સ્થાનિક ભારતીય કારીગર સમુદાયો સાથે અર્થપૂર્ણ વિનિમય માટે સંવાદ ખોલવા માટે પ્રતિબદ્ધ છીએ — જેમ કે અમે ભૂતકાળના સંગ્રહોમાં કર્યું છે — જેથી તેમની કારીગરીની યોગ્ય ઓળખ થાય.”

કંપનીએ એ પણ સ્પષ્ટ કર્યું કે ફેશન શોમાં દર્શાવેલા સેન્ડલ હજુ પ્રારંભિક ડિઝાઇન તબક્કામાં છે અને તેનું વાણિજ્યિક ઉત્પાદન હજુ સુનિશ્ચિત થયું નથી.

દરમિયાન, ચપ્પલના ભૌગોલિક સૂચક (GI) દરજ્જાને ટાંકીને પ્રાદા સામે બોમ્બે હાઈકોર્ટમાં દાખલ કરવામાં આવેલી જાહેર હિતની અરજી 16 જુલાઈએ ફગાવી દેવામાં આવી હતી. ભારતે 2019માં કોલ્હાપુરી ચપ્પલને મહારાષ્ટ્ર અને કર્ણાટકના આઠ જિલ્લાઓને આવરી લેતો GI દરજ્જો આપ્યો હતો.

બૌદ્ધિક સંપદાના નિષ્ણાતોએ જણાવ્યું કે જો પ્રાદા GI-પ્રમાણિત વિસ્તારોમાંથી સેન્ડલ મેળવે અને યોગ્ય રીતે શ્રેય આપે તો તેમને આવા સેન્ડલ વેચવાનો કાનૂની અધિકાર છે, પરંતુ શરૂઆતમાં ઓળખ ન આપવાથી નૈતિક મુદ્દો ઉભો થયો છે.