બનાજીને ચાર અન્ય યુ.એસ.-આધારિત સામાજિક મનોવૈજ્ઞાનિકો સાથે મળીને માનવ વલણની સમજણને આગળ વધારવા માટે સન્માનિત કરવામાં આવ્યા. / Niles Singer/Harvard Staff Photographer

મહઝરીન આર. બનાજી, ભારતીય મૂળના મનોવૈજ્ઞાનિક અને હાર્વર્ડ યુનિવર્સિટીના પ્રોફેસર, ગત સપ્તાહે સ્પેનના બિલબાઓમાં પ્રતિષ્ઠિત બીબીવીએ ફાઉન્ડેશન ફ્રન્ટિયર્સ ઓફ નોલેજ એવોર્ડ ઇન સોશિયલ સાયન્સિસથી સન્માનિત થયા હતા.

હાર્વર્ડના ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ સાયકોલોજીમાં રિચર્ડ ક્લાર્ક કેબોટ પ્રોફેસર ઓફ સોશિયલ એથિક્સ તરીકે સેવા આપતા બનાજી એકમાત્ર એવા પાંચ યુ.એસ.-આધારિત સામાજિક મનોવૈજ્ઞાનિકોમાંથી એક છે જેમને આ વર્ષે આ એવોર્ડ મળ્યો. 2008માં સ્થપાયેલો આ એવોર્ડ વિજ્ઞાન અને કળામાં મહત્વના યોગદાન માટે આપવામાં આવે છે. બનાજીને ખાસ કરીને એન્થની ગ્રીનવાલ્ડ સાથે ઇમ્પ્લિસિટ એસોસિએશન ટેસ્ટ (IAT) પરના તેમના કાર્ય માટે ઓળખવામાં આવ્યા, જે છુપાયેલા પૂર્વગ્રહોને માપે છે અને વિવિધ શાખાઓમાં વલણોને સમજવાની રીતને પ્રભાવિત કરે છે.

હાર્વર્ડ ગેઝેટ સાથેની વાતચીતમાં બનાજીએ જણાવ્યું, “મારી શરૂઆતની કારકિર્દીનો સૌથ parties નિર્ણાયક ઘટના એન્થની ગ્રીનવાલ્ડને મળવું અને તેમની સા� нимીમાં કામ કરવું હતું.” તેમણે ઉમેર્યું, “અમારા પ્રારંભિક કાર્યમાં, અમે ઇમ્પ્લિસિટ વલણો અને માન્યતાઓને માપવાની પદ્ધતિ વિકસાવવાને પ્રાથમિકતા આપી, અને આજે તે વલણો અને માન્યતાઓના અભ્યાસ માટે સૌથી વધુ ઉપયોગમાં લેવાતું સાધન છે, જે પ્રકાશિત કાર્યોની સંખ્યાના આધારે સ્પષ્ટ થાય છે.”

સિકંદરાબાદ, ભારતમાં જન્મેલા અને ઉછરેલા બનાજીએ નિઝામ કોલેજમાંથી બીએ અને હૈદરાબાદની ઓસ્માનિયા યુનિવર્સિટીમાંથી મનોવિજ્ઞાનમાં એમએની ડિગ્રી મેળવી. ત્યારબાદ તેઓ યુ.એસ. ગયા અને 2001માં હાર્વર્ડમાં જોડાતા પહેલા યેલ યુનિવર્સિટીમાં પ્રોફેસરશિપ ધરાવી.

19 જૂનના એવોર્ડ સમારોહમાં, બનાજીએ પેઢીઓ સુધીના કાર્યની ઓળખ પર વિચાર વ્યક્ત કર્યો. “અમને પાંચને – 1930, 40, 50 અને 60ના દાયકામાં જન્મેલા – ઓળખીને, આ વિચારો અને શોધો પર વિશ્વનું ધ્યાન દોરીને, તમે માત્ર અમને જ નહીં પરંતુ અમારા બૌદ્ધિક પૂર્વજોને પણ ઓળખો છો, જેમણે આવી ગતિશીલ વલણોના વિજ્ઞાનની કલ્પના તો કરી હતી પરંતુ તે આવા સન્માનને લાયક બનતું જોવા માટે જીવ્યા નહોતા,” તેમણે હાર્વર્ડ ગેઝેટને કહ્યું.

તેમણે કૃત્રિમ બુદ્ધિ (AI)ના સંદર્ભમાં તેમના સંશોધનના ભવિષ્ય વિશે પણ વાત કરી. “હું તમને કહી શકું છું કે માનવ વલણો અને માન્યતાઓ સ્પષ્ટ રીતે લાર્જ લેન્ગ્વેજ મોડેલ્સમાં સમાયેલા છે, જે ઘણીવાર મનુષ્યો કરતાં પણ વધુ સ્પષ્ટ રીતે LLMsમાંથી બહાર આવે છે,” તેમણે જણાવ્યું. “આજે AIના ઝડપી અને નિયંત્રણ વિનાના વિકાસને જોતા, કદાચ આ બીબીવીએ ફાઉન્ડેશન એવોર્ડ AIના કોર્પોરેટ માલિકોને વધુ વિચારપૂર્વક એવી ટેકનોલોજી પર ધ્યાન આપવા માટે ચેતવણીરૂપ બનશે, જે પૃથ્વી પર જીવનના ભવિષ્યને નિર્ધારિત કરવા માટે પૂરતી શક્તિશાળી છે.”

આ એવોર્ડમાં 400,000 યુરોનું અનિયંત્રિત ઇનામ શામેલ છે.