ਚੋਣਾਂ ਦੀ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ 'ਤੇ ਬਹਿਸ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਈਵੀਐਮ (ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਵੋਟਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨਾਂ) 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਿਵਾਦ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਏ ਹਨ।

ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਕਾਰਲਟਨ ਸੀਟ 'ਤੇ, 'ਲੰਬੇਸਟ ਬੈਲਟ ਕਮੇਟੀ' ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਨੇ 91 ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 85 ਨੂੰ ਬੈਲਟ ਪੇਪਰ 'ਤੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਉਤਾਰਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ 57 ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੋਟਾਂ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕਿਆ। ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨੇਤਾ ਪੀਅਰੇ ਪੋਇਲੀਵਰ 4,500 ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੋਟਾਂ ਨਾਲ ਸੀਟ ਹਾਰ ਗਏ। ਇਸ ਸਮੂਹ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਚੋਣ ਸੁਧਾਰਾਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਣਾ ਹੈ।

ਇਸ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਚੋਣ ਨਿਯਮਾਂ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਅਤੇ ਨਿਰਪੱਖ ਨਾਗਰਿਕ ਕਮੇਟੀ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ 12 ਮਈ ਤੱਕ ਆਪਣਾ ਸਮਰਥਨ ਦਰਜ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ 200 ਲੋਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਅਲਬਰਟਾ ਉਪ-ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲੰਬੀ ਵੋਟਿੰਗ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀ ਹੈ।

ਕਾਰਲਟਨ ਸੀਟ 'ਤੇ, ਬੈਲਟ ਪੇਪਰ ਲਗਭਗ 1 ਮੀਟਰ ਲੰਬਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਹੋਈ। ਵੋਟਿੰਗ ਖਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਛੇ ਘੰਟੇ ਪਹਿਲਾਂ ਅਗਾਊਂ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਕਰਨੀ ਪਈ ਅਤੇ ਅੰਤਿਮ ਨਤੀਜੇ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਆ ਗਏ।

ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਉਮੀਦਵਾਰ ਪਰਮ ਗਿੱਲ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਮਿਲਟਨ ਈਸਟ-ਹਾਲਟਨ ਹਿਲਜ਼ ਸੀਟ ਤੋਂ ਜੇਤੂ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਲਿਬਰਲ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨੂੰ 29 ਵੋਟਾਂ ਨਾਲ ਜੇਤੂ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਹੁਣ ਉੱਥੇ ਨਿਆਂਇਕ ਗਿਣਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਅੱਧੀ ਦਰਜਨ ਅਜਿਹੀਆਂ ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਦੁਬਾਰਾ ਗਿਣਤੀ ਅਤੇ ਸਮੀਖਿਆ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ।

ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁੜ ਗਿਣਤੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਵਾਦਾਂ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਲਿਬਰਲ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ 168 ਸੀਟਾਂ ਸਨ, ਹੁਣ ਉਹ 172 ਸੀਟਾਂ ਦੇ ਬਹੁਮਤ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹਨ।

ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨੇਤਾ ਪੀਅਰੇ ਪੋਇਲੀਵਰ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਾਰਲੇਟਨ ਤੋਂ ਹਾਰ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਹੁਣ ਅਲਬਰਟਾ ਦੀ ਬੈਟਲ ਰਿਵਰ-ਕਰਾਫੁੱਟ ਸੀਟ 'ਤੇ ਉਪ ਚੋਣ ਲੜ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸਥਾਨਕ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ, ਡੈਮੀਅਨ ਕੁਰੇਕ, ਆਪਣੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਪੀਅਰੇ ਵਾਪਸ ਆ ਸਕੇ।

ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਸੰਸਥਾ ਹੈ ਜੋ ਚੋਣਾਂ ਦੀ ਮਿਤੀ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਅਤੇ ਉਪ-ਚੋਣਾਂ ਦੀ ਤਰੀਕ ਤੈਅ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ। ਅੱਜ ਵੀ, ਉੱਥੇ ਵੋਟਿੰਗ ਰਵਾਇਤੀ ਬੈਲਟ ਪੇਪਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਕਿਊਬਿਕ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਟੈਰੇਬੋਨ ਸੀਟ ਵਿੱਚ ਨਿਆਂਇਕ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਨਤੀਜਾ ਬਦਲ ਗਿਆ। ਲਿਬਰਲ ਉਮੀਦਵਾਰ ਤਾਤੀਆਨਾ ਔਗਸਟੇ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਵੋਟ ਨਾਲ ਜਿੱਤ ਗਈ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਹਾਰ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਲਿਬਰਲ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ 170ਵੀਂ ਸੀਟ ਮਿਲੀ।

ਮਿਲਟਨ ਈਸਟ-ਹਾਲਟਨ ਹਿਲਜ਼ ਸੀਟ ਦੀ ਮੁੜ ਗਿਣਤੀ 13 ਮਈ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ। ਲਿਬਰਲਾਂ ਨੇ ਟੈਰਾ ਨੋਵਾ-ਦ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਸੀਟ 12 ਵੋਟਾਂ ਦੇ ਫਰਕ ਨਾਲ ਜਿੱਤੀ ਅਤੇ ਗਿਣਤੀ 12 ਮਈ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗੀ। ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵਾਂ ਨੇ ਵਿੰਡਸਰ-ਟੇਕਮਸੇਹ-ਲੇਕਸ਼ੋਰ ਸੀਟ 77 ਵੋਟਾਂ ਨਾਲ ਜਿੱਤੀ; ਉੱਥੇ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 20 ਮਈ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗੀ।