ਰਿਸ਼ੀ ਸ਼ਾਹ ਅਤੇ ਸ਼ਰਧਾ ਅਗਰਵਾਲ / LinkedIn

ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਇੱਕ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਦੋ ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦੇ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਰਿਸ਼ੀ ਸ਼ਾਹ ਅਤੇ ਸ਼ਰਧਾ ਅਗਰਵਾਲ 'ਤੇ ਇਕ ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਯਾਨੀ ਕਰੀਬ 8 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਸਾਬਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।

ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ 38 ਸਾਲਾ ਰਿਸ਼ੀ ਸ਼ਾਹ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਸਥਿਤ ਹੈਲਥ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਸਟਾਰਟਅਪ ਕੰਪਨੀ ਆਉਟਕਮ ਦੇ ਸੀਈਓ ਰਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਸ਼ਰਧਾ ਇਸ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਸਹਿ-ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੀ। ਉਸ 'ਤੇ ਗੋਲਡਮੈਨ ਸਾਕਸ, ਗੂਗਲ ਦੀ ਮੂਲ ਕੰਪਨੀ ਅਲਫਾਬੇਟ ਅਤੇ ਇਲੀਨੋਇਸ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਜੇਬੀ ਪ੍ਰਿਟਜ਼ਕਰ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਵਰਗੇ ਉੱਚ-ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦੇਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਹੈ।

ਆਊਟਕਮ ਹੈਲਥ ਦੇ ਸਹਿ-ਸੰਸਥਾਪਕ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਅਤੇ ਮਨੀ ਲਾਂਡਰਿੰਗ ਦੇ 12 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦੋਸ਼ੀ ਮੰਨਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਢੇ ਸੱਤ ਸਾਲ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਸ਼ਰਧਾ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਸੀਓਓ ਬ੍ਰੈਡ ਪਰਡੀ ਨੂੰ ਦੋ ਸਾਲ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਜੇਲ ਹੋਈ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਜੱਜ ਥਾਮਸ ਡਰਕਿਨ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ ਇਹ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਹੈ।

ਰਿਸ਼ੀ ਸ਼ਾਹ ਇੱਕ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਪਤੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ 2011 ਵਿੱਚ ਜੰਪਸਟਾਰਟ ਵੈਂਚਰਸ ਦੀ ਸਹਿ-ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਅਤੇ ਮੈਨੇਜਿੰਗ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਵਜੋਂ, ਉਸਨੇ ਸਿਹਤ ਤਕਨਾਲੋਜੀ, ਸਿੱਖਿਆ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ 60 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਿੱਧੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤੇ।

ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਰਿਸ਼ੀ ਨੇ 2005 'ਚ ਹਾਰਵਰਡ 'ਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਸਾਲ ਲਈ ਨਾਰਥਵੈਸਟਰਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। 2006 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਆਉਟਕਮ ਹੈਲਥ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਕੰਪਨੀ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੀਆਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਟੀਵੀ ਲਗਾਉਂਦੀ ਸੀ। 2010 ਤੱਕ, ਇਸ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਚੰਗਾ ਨਾਮ ਕਮਾਇਆ ਸੀ।

ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਸੰਚਾਲਨ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਵਧਾ ਕੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ, ਗਾਹਕਾਂ ਅਤੇ ਰਿਣਦਾਤਿਆਂ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦਿੱਤਾ। ਵੱਡੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨਾਲ ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਦੀ ਠੱਗੀ ਮਾਰੀ ਗਈ। ਇਸ ਦੀ ਬਦੌਲਤ ਰਿਸ਼ੀ ਦੀ ਸੰਪਤੀ 2016 'ਚ ਵਧ ਕੇ 33 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋ ਗਈ।

ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਗੋਲਡਮੈਨ, ਅਲਫਾਬੇਟ ਅਤੇ ਇਲੀਨੋਇਸ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਪ੍ਰਿਟਜ਼ਕਰ ਦੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਇਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਮੁਕੱਦਮਾ ਦਾਇਰ ਕੀਤਾ। ਸੁਣਵਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਅਪ੍ਰੈਲ 2023 ਵਿੱਚ, ਰਿਸ਼ੀ ਆਦਿ ਨੂੰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਅਤੇ ਮਨੀ ਲਾਂਡਰਿੰਗ ਦੇ 12 ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਹੈ।