Varun Vummadi / #LinkedIn/Varun Vummadi

ਸੈਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸੀਈਓ ਅਤੇ ਆਈਆਈਟੀ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵਰੁਣ ਵੁਮਾਦੀ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਇੰਜੀਨੀਅਰਾਂ ਦੀ ਕਾਰਜਸ਼ੈਲੀ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹੋਏ 30 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਐਕਸ 'ਤੇ ਪੋਸਟ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਇੰਜੀਨੀਅਰ 1 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਬੇਸ ਤਨਖ਼ਾਹ ਲੈਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ 6 ਦਿਨ ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਹ ਬਿਆਨ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕੰਮ-ਜੀਵਨ ਸੰਤੁਲਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਨਵੀਂ ਬਹਿਸ ਛਿੜ ਗਈ।

ਵੁਮਾਦੀ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, “ਭਾਰਤੀ ਦਫ਼ਤਰ ਲਈ ਇੰਜੀਨੀਅਰਾਂ ਦੀ ਭਰਤੀ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਪੈਟਰਨ ਦੇਖਿਆ ਹੈ। 1 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਬੇਸ ਤਨਖਾਹ ਮਿਲਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, à¨¬à¨¹à©à¨¤ ਸਾਰੇ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ 3-8 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਤਜ਼ਰਬੇ ਵਾਲੇ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਵੀ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ 6 ਦਿਨ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹਨ।"

ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੰਫੋਸਿਸ ਦੇ ਸਹਿ-ਸੰਸਥਾਪਕ ਨਾਰਾਇਣ ਮੂਰਤੀ ਨੇ ਵੀ ਕੰਮ ਦੇ ਘੰਟੇ ਲੰਬੇ ਹੋਣ ਦੀ ਲੋੜ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 70 ਘੰਟੇ ਕੰਮ ਦਾ ਹਫ਼ਤਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬਿਆਨ ਕਰਕੇ ਸਖ਼ਤ ਆਲੋਚਨਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।

ਹਾਲ ਹੀ 'ਚ ਲਾਰਸਨ ਐਂਡ ਟੂਬਰੋ (ਐੱਲ ਐਂਡ ਟੀ) ਕੰਪਨੀ 'ਚ ਵੀ ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਸੀ ਕਿ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਅਤੇ ਹਫਤੇ ਦੇ ਅੰਤ 'ਤੇ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਐੱਲ ਐਂਡ ਟੀ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਐੱਸ ਐੱਨ ਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ ਨੇ ਵੀ 90 ਘੰਟੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕੀਤੀ ਸੀ।

ਇਹ ਬਿਆਨ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਕਰਮਚਾਰੀ ਕਿੰਨੇ ਕੰਮ ਦੇ ਦਬਾਅ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨਾਲੋਂ ਕੰਮ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦੇਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਭਾਰਤੀ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਸੈਕਟਰ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਘੱਟ ਤਨਖਾਹਾਂ 'ਤੇ ਦੇਰ ਰਾਤ ਤੱਕ ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਦੁਖੀ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਤਾਂ ਇੱਜ਼ਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਆਪਣੇ ਲਈ ਸਮਾਂ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।

ਐਕਸ ਯੂਜ਼ਰ ਰਾਧਿਕਾ ਰਾਏ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਵਰਕ ਕਲਚਰ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਲਿਖਿਆ, ''ਮੈਂ ਪਿਛਲੇ 6 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਯੂਰਪ 'ਚ ਹਾਂ ਅਤੇ ਹੁਣ ਮੈਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਵਰਕ ਕਲਚਰ 'ਤੇ ਗੁੱਸਾ ਆਉਣ ਲੱਗਾ ਹੈ। ਸਿਰਫ ਕੁਝ ਪੈਸੇ ਕਮਾਉਣ ਲਈ ਅਤੇ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਇੱਜ਼ਤ ਦੇ ਹਰ ਰਾਤ 12 ਵਜੇ ਤੱਕ ਕੰਮ ਕਰਨਾ। ਆਪਣੇ ਲਈ ਕੋਈ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਬਚਿਆ। ਅਸੀਂ ਇੰਨੇ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਿਵੇਂ ਜੀ ਰਹੇ ਹਾਂ?"

ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੋਸਟ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬਹਿਸ ਵਧੀ ਤਾਂ 2 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਵੁਮਾਦੀ ਨੇ ਦੁਬਾਰਾ ਪੋਸਟ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਪੱਖ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ, "ਕੰਮ-ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸੰਤੁਲਨ ਇੱਕ ਫੈਸ਼ਨ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ, à¨ªà¨° ਸਫ਼ਲਤਾ ਲਈ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੋ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਨ, à¨‰à¨¨à©à¨¹à¨¾à¨‚ ਨੂੰ ਇਸ ਸੋਚ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਫ਼ਲ ਲੋਕ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ, à¨¹à¨«à¨¼à¨¤à©‡ ਵਿੱਚ 6-7 ਦਿਨ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਐਲਨ ਮਸਕ ਇੱਕ ਜੀਵਤ ਉਦਾਹਰਣ ਹੈ ਕਿ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿੱਥੇ ਲੈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।"

ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਟੇਸਲਾ ਅਤੇ ਸਪੇਸਐਕਸ ਦੇ ਸੀਈਓ ਐਲਨ ਮਸਕ ਦੁਆਰਾ ਐਕਸ ਪੋਸਟ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਈਆਂ, “ਡੀਓਜੀਈ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ 120 ਘੰਟੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਨੌਕਰਸ਼ਾਹੀ ਵਿਰੋਧੀ ਸਿਰਫ਼ 40 ਘੰਟੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਇੰਨੀ ਜਲਦੀ ਹਾਰ ਰਹੇ ਹਨ।”

ਵੁਮਾਦੀ ਦੀਆਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਮਿਲੀ-ਜੁਲੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆਵਾਂ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀਆਂ। ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ, à¨œà¨¦à©‹à¨‚ ਕਿ ਕੁਝ ਨੇ ਕੰਮ-ਜੀਵਨ ਸੰਤੁਲਨ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ।

ਇੱਕ ਹੋਰ ਐਕਸ ਯੂਜ਼ਰ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, "ਕੰਮ ਦੀ ਨੈਤਿਕਤਾ ਸਿਰਫ਼ ਘੰਟਿਆਂ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਹੈ, à¨ªà¨° ਕੰਮ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਾਰੇ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇੰਜਨੀਅਰ ਇੰਨੀਆਂ ਚੰਗੀਆਂ ਤਨਖ਼ਾਹਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਤਾਂ ਇਹ ਸੋਚਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਉਮੀਦਾਂ ਅੱਜ ਦੇ ਵਰਕ ਕਲਚਰ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਲੰਮੀਆਂ ਸ਼ਿਫਟਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕਰਮਚਾਰੀ ਨਿਰੰਤਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।"