ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਰੂਸੀ ਦੌਰੇ ਦੌਰਾਨ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੁਤਿਨ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ / facebook Narendra Modi

ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਮਾਸਕੋ ਫੇਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਰੂਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਬਰਾਮਦ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਲੱਭ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਰੁਪਏ-ਰੂਬਲ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਟੈਰਿਫ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਰੂਸ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਪਾਉਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।

ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਰੂਸ ਪੁਰਾਣੇ ਵਪਾਰਕ ਭਾਈਵਾਲ ਰਹੇ ਹਨ। 2022 ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 'ਚ ਰੂਸ ਦੇ ਯੂਕਰੇਨ 'ਤੇ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਵਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਵਪਾਰ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਵਾਧਾ ਇਕਪਾਸੜ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਰੂਸੀ ਤੇਲ ਦੀ ਖਰੀਦ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਗਾਹਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਖਰੀਦਿਆ ਨਹੀਂ ਗਿਆ ਸੀ।

ਮਾਰਚ 'ਚ ਖਤਮ ਹੋਏ ਪਿਛਲੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 'ਚ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ 65.7 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦਾ ਵਪਾਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ 61.43 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਰੂਸੀ ਨਿਰਯਾਤ ਸੀ। ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਵਪਾਰ ਇਕ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇਕ ਤਿਹਾਈ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਰੂਸ ਨੂੰ ਦਵਾਈਆਂ, ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵਸਤਾਂ ਦਾ ਨਿਰਯਾਤ ਲਗਭਗ ਬਰਾਬਰ ਹੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।

ਵਪਾਰ ਸਕੱਤਰ ਸੁਨੀਲ ਬਰਥਵਾਲ ਨੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਰੂਸ ਨੂੰ ਸਮੁੰਦਰੀ ਭੋਜਨ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਨਿਰਯਾਤ 'ਤੇ ਗੈਰ-ਟੈਰਿਫ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਰੁਪਏ-ਰੂਬਲ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਜਲਦੀ ਹੀ ਵਪਾਰਕ ਵਫ਼ਦ ਭੇਜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।

ਵਪਾਰ ਸਕੱਤਰ ਬਰਥਵਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਾਂ ਕਿ ਬਿਹਤਰ ਵਪਾਰਕ ਸਬੰਧਾਂ ਤੋਂ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਫਾਇਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਨਿਰਯਾਤ ਲਈ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨਿਕਸ, ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਸਮਾਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ।

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਮਾਸਕੋ ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਦੇ ਕਾਰਨ ਰੂਸੀ ਇਕਾਈਆਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਕਾਰਨ ਰੂਬਲ ਅਤੇ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤੀ ਪ੍ਰਗਤੀ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਰਤੀ ਕਰੰਸੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਚਲਨ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਰੂਸ ਇਸ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਰੂਸ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਨੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਮੈਡੀਕਲ ਤੱਕ ਸਹਿਯੋਗ ਵਧਾਉਣ ਲਈ 9 ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਰੂਪਰੇਖਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ 2030 ਤੱਕ ਦੁਵੱਲੇ ਵਪਾਰ ਨੂੰ 100 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਤੱਕ ਵਧਾਉਣਾ ਹੈ।

ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਰੂਸ ਨਾਲ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਅਸੀਂ ਰੂਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਆਪਣੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਸਿੱਧੇ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ।