ਪ੍ਰਤੀਕ ਚਿੱਤਰ / Pexels

ਕਨਿਸ਼ਕ ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਦੀ ਤਾਜ਼ਾ ਜਾਂਚ ਦੀ ਮੰਗ ਵਾਲੀ ਪਟੀਸ਼ਨ ਨੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਛੇੜਿਆ ਨਵਾਂ ਵਿਵਾਦ

ਕਨਿਸ਼ਕ ਜਹਾਜ਼ ਹਾਦਸਾ 23 ਜੂਨ 1985 ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ ਨੇ ਮਾਂਟਰੀਅਲ ਤੋਂ ਉਡਾਣ ਭਰੀ ਅਤੇ ਲੰਡਨ ਦੇ ਹੀਥਰੋ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ 'ਤੇ ਰੁਕਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਦਿੱਲੀ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋਇਆ। 31,000 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਬੰਬ ਧਮਾਕਾ ਹੋਇਆ। ਧਮਾਕਾ ਇੰਨਾ ਭਿਆਨਕ ਸੀ ਕਿ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਟੁਕੜੇ-ਟੁਕੜੇ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।

ਪ੍ਰਭਜੋਤ ਪਾਲ ਸਿੰਘ

ਸਾਲ 1985 'ਚ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦੀ ਫਲਾਈਟ 182 'ਤੇ ਹੋਏ ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਦੀ ਨਵੀਂ ਜਾਂਚ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਟੀਸ਼ਨ ਨੇ ਕੈਨੇਡਾ 'ਚ ਮੁੜ ਵਿਵਾਦ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਵਿਚ 329 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਪਟੀਸ਼ਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੋਲੰਬੀਆ ਦੇ ਲਿਬਰਲ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਸੁੱਖ ਧਾਲੀਵਾਲ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਸਿੱਖ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਹਾਊਸ ਆਫ ਕਾਮਨਜ਼ ਵਿਚ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਪਟੀਸ਼ਨ ਸਭ ਤੋਂ ਘਾਤਕ ਜਹਾਜ਼ ਦੁਰਘਟਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦੀ ਨਵੇਂ ਸਿਰਿਓਂ ਜਾਂਚ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਪਟੀਸ਼ਨ 'ਚ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀਆਂ 'ਤੇ ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਦੀ ਸਾਜ਼ਸ਼ ਰਚਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਟੀਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਮਕਸਦ ਕੈਨੇਡਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖ ਸਿਆਸੀ ਸਰਗਰਮੀਆਂ ਨੂੰ ਬਦਨਾਮ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਪਟੀਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਕਾਪੀਆਂ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਵੰਡੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਜਾਂਚ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਦਸਤਖ਼ਤ ਕਰਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।

ਪਟੀਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, '23 ਜੂਨ 1985 ਨੂੰ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਬੰਬ ਧਮਾਕਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 331 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਹ 9/11 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਵਾਈ ਦਹਿਸ਼ਤ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਭਿਆਨਕ ਤ੍ਰਾਸਦੀ ਸੀ। ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀ ਦਾ ਕੰਮ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਸਰਗਰਮੀ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਨੂੰ ਬਦਨਾਮ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।'

ਪਟੀਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਸਿੱਖ ਭਾਈਚਾਰੇ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਤਾਜ਼ੇ ਤਣਾਅ ਦਾ ਵੀ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜੂਨ 2023 ਵਿੱਚ ਹਰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਨਿੱਝਰ ਦੇ ਕਤਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਸਟਿਨ ਟਰੂਡੋ ਦੇ ਬਿਆਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦਖਲ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।

ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਾਰੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਇਸ ਪਟੀਸ਼ਨ ਦੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਓਨਟਾਰੀਓ ਦੇ ਲਿਬਰਲ ਐਮਪੀ ਚੰਦਰ ਆਰੀਆ ਨੇ ਹਾਊਸ ਆਫ਼ ਕਾਮਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਪਟੀਸ਼ਨ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਸਖ਼ਤ ਰੁਖ਼ ਅਪਣਾਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, 'ਹੁਣ ਸੰਸਦ ਦੇ ਪੋਰਟਲ 'ਤੇ ਇਕ ਪਟੀਸ਼ਨ ਪਾਈ ਗਈ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਨਵੇਂ ਸਿਰੇ ਤੋਂ ਜਾਂਚ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਖਾਲਿਸਤਾਨੀ ਕੱਟੜਪੰਥੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਸਾਜ਼ਸ਼ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਆਰੀਆ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੋ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਜਨਤਕ ਪੁੱਛਗਿੱਛਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਿੱਟਾ ਕੱਢਿਆ ਹੈ ਕਿ ਖਾਲਿਸਤਾਨੀ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਬੰਬ ਧਮਾਕਿਆਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਸਨ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਸ੍ਰੀਮਾਨ ਸਪੀਕਰ, 39 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਖਾਲਿਸਤਾਨੀ ਕੱਟੜਪੰਥੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਲਗਾਏ ਗਏ ਬੰਬ ਨਾਲ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦੀ ਫਲਾਈਟ 182 ਨੂੰ ਉਡਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ 329 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਹ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਮੂਹਿਕ ਕਤਲ ਹੈ।'

ਇਸ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਏ ਬਾਲ ਗੁਪਤਾ ਦੀ ਪਤਨੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਜਾਂਚ ਲਈ ਨਵੀਂ ਪਟੀਸ਼ਨ 'ਤੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ। 'ਦ ਗਲੋਬ ਐਂਡ ਮੇਲ' ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਇੰਟਰਵਿਊ 'ਚ ਗੁਪਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਇਹ ਬਹੁਤ ਨਿਰਾਸ਼ਾਜਨਕ ਹੈ। ਇਹ ਪੁਰਾਣੇ ਜ਼ਖਮਾਂ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਤਾਜ਼ਾ ਕਰਨ ਵਾਂਗ ਹੈ। ਇਹ ਸਭ ਕੂੜਾ ਹੈ। ਇਹ ਅੱਤਵਾਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਲਈ ਪ੍ਰਚਾਰ ਅਤੇ ਸਮਰਥਨ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਹੈ।'

ਪਟੀਸ਼ਨ ਬਾਰੇ ਹਾਲੇ ਤਕ ਕੈਨੇਡਾ ਸਰਕਾਰ ਜਾਂ ਹਾਊਸ ਆਫ਼ ਕਾਮਨਜ਼ ਵੱਲੋਂ ਕੋਈ ਅਧਿਕਾਰਤ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਨਹੀਂ ਆਈ ਹੈ। 

ਕਨਿਸ਼ਕ ਜਹਾਜ਼ ਹਾਦਸਾ 23 ਜੂਨ 1985 ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ ਨੇ ਮਾਂਟਰੀਅਲ ਤੋਂ ਉਡਾਣ ਭਰੀ ਅਤੇ ਲੰਡਨ ਦੇ ਹੀਥਰੋ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ 'ਤੇ ਰੁਕਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਦਿੱਲੀ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋਇਆ। 31,000 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਬੰਬ ਧਮਾਕਾ ਹੋਇਆ। ਧਮਾਕਾ ਇੰਨਾ ਭਿਆਨਕ ਸੀ ਕਿ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਟੁਕੜੇ-ਟੁਕੜੇ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।