ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਰੌਲੇ-ਰੱਪੇ ਦਰਮਿਆਨ ਹੁਣ ਇਹ ਚਰਚਾ ਚੋਣ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਈ ਹੈ। / Unsplash

ਕਾਨਪੁਰ ਵਿੱਚ 1952 ਤੋਂ 2024 ਤੱਕ ਭਾਵ ਪੂਰੇ 72 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਦੇ ਵੀ ਕਿਸੇ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਸਿੰਧੀ, ਸਿੱਖ, ਜੈਨ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨਹੀਂ ਬਣਾਇਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਕਾਫੀ ਹੈ, ਫਿਰ ਵੀ ਹਰ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਰੌਲੇ-ਰੱਪੇ ਦਰਮਿਆਨ ਹੁਣ ਇਹ ਚਰਚਾ ਚੋਣ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਈ ਹੈ।

ਸਿੰਧੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਸੂਬੇ 'ਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ 50 ਲੱਖ ਦੇ ਕਰੀਬ ਹੈ। ਇਕੱਲੇ ਕਾਨਪੁਰ 'ਚ ਕਰੀਬ 1.50 ਲੱਖ ਸਿੰਧੀ ਲੋਕ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਸਿੰਧੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਦੋ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀਆਂ ਟਿਕਟਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ, ਪਰ ਜਨਤਾ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਨਾ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਉਹ ਜਿੱਤ ਨਹੀਂ ਸਕੇ।

ਹਰੀਸ਼ ਮਟਰੇਜਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 2007 ਵਿੱਚ ਆਰੀਆਨਗਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਭਾਜਪਾ ਵੱਲੋਂ ਉਮੀਦਵਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁੱਲ 13173 ਵੋਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ। ਇੱਥੇ ਇਰਫਾਨ ਸੋਲੰਕੀ ਨੇ ਮਟਰੇਜਾ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਸੀ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਸ਼ੋਕ ਅੰਸ਼ਵਾਨੀ ਨੂੰ ਸਾਲ 2012 ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ ਵੱਲੋਂ ਗੋਵਿੰਦਨਗਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਉਮੀਦਵਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।

ਉਹ 16424 ਵੋਟਾਂ ਲੈ ਕੇ ਚੌਥੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਰਹੇ। ਇਸ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਸਤਿਆਦੇਵ ਪਚੌਰੀ ਨੇ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਸਿੰਧੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਤਰਫੋਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿਰਫ ਕਾਨਪੁਰ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ 'ਚ ਵੀ ਕਿਸੇ ਸਿੰਧੀ ਨੂੰ ਸਦਨ 'ਚ ਪਹੁੰਚਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ।

ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਦੂਜੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿੰਧੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਵਾਸੁਦੇਵ ਦੇਵਨਾਨੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸਪੀਕਰ ਚੁਣੇ ਗਏ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀਚੰਦਰ ਕ੍ਰਿਪਲਾਨੀ ਵਿਧਾਇਕ, ਭਗਵਾਨਦਾਸ ਸਬਨਾਨੀ, ਅਸ਼ੋਕ ਰੁਹਾਨੀ ਵਿਧਾਇਕ, ਸ਼ੰਕਰ ਲਾਲਵਾਨੀ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਇੰਦੌਰ ਤੋਂ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣੇ ਗਏ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਿੰਧੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਪਾਇਲ ਕੁਲਕਾਣੀ ਗੁਜਰਾਤ ਦੀ ਨਰੋਰਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਤੋਂ ਵਿਧਾਇਕ ਚੁਣੀ ਗਈ ਹੈ।

ਜੇਕਰ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਕੇਵਲ ਸਰਦਾਰ ਕੁਲਦੀਪ ਸਿੰਘ ਹੀ ਬੇਸ਼ੱਕ ਐਮਐਲਸੀ ਰਹੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਹ ਨਾਮਜ਼ਦ ਵਿਧਾਨ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਮੈਂਬਰ ਸਨ। ਬਸਪਾ ਵੱਲੋਂ ਦੋ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਨ ਸਿੰਘ ਬੱਗਾ ਅਤੇ ਜੋਗਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਵੈਦਿਆ ਸਨ। ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਸਿਆਸੀ ਆਧਾਰ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦਾ ਵੀ ਸਮਰਥਨ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ।

ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 2022 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ 'ਚ ਸਪਾ ਨੇ ਮਹਾਰਾਜਪੁਰ ਤੋਂ ਫਤਿਹ ਬਹਾਦਰ ਗਿੱਲ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਬਣਾਇਆ, ਪਰ ਉਹ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਨੇਤਾ ਸਤੀਸ਼ ਮਹਾਨਾ ਤੋਂ ਹਾਰ ਗਏ। ਜੈਨ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਮਹਾਂਨਗਰ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਆਸੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਆਗੂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹਨ। ਅਨਿਲ ਜੈਨ ਨੇ 2009 ਵਿੱਚ ਆਜ਼ਾਦ ਉਮੀਦਵਾਰ ਵਜੋਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣ ਲੜੀ ਸੀ ਪਰ ਇਸ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਗਿਆ।

ਮਹਾਨਗਰ ਵਿੱਚ ਵੋਟਰ
ਸਿੰਧੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਕੁੱਲ ਵੋਟਰ 1.5 ਲੱਖ ਹਨ
ਸਿੱਖ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਕੁੱਲ ਵੋਟਰ 1 ਲੱਖ ਹਨ
ਜੈਨ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਕੁੱਲ ਵੋਟਰ 8 ਹਜ਼ਾਰ ਹਨ