ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਗਵਰਨਰ ਰਘੂਰਾਮ ਰਾਜਨ / fb @ Raghuram Rajan

ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਗਵਰਨਰ ਰਘੂਰਾਮ ਰਾਜਨ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਡੀਸੀ ਵਿੱਚ ਵਿਰਾਟ ਕੋਹਲੀ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਦੱਸਿਆ।

“ਭਾਰਤੀ ਹੋਰ ਖੋਜ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ? ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਸੁਣਦੇ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤੀ ਖੋਜਕਰਤਾ ਹੁਣ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਜਾਂ ਸਿਲੀਕਾਨ ਵੈਲੀ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉੱਥੇ ਅੰਤਮ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਬਹੁਤ ਸੌਖੀ ਲੱਗਦੀ ਹੈ," ਰਾਜਨ ਨੇ  16 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਡੀਸੀ ਵਿੱਚ ਜਾਰਜ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ  "2047 ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇੱਕ ਉੱਨਤ ਆਰਥਿਕਤਾ ਬਣਾਉਣ" ਸਬੰਧੀ  ਇੱਕ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ। 

“ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਪੁੱਛਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਕਿ ਕਿਹੜੀ ਚੀਜ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਹਿਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਥਾਪਤ ਹੋਣ ਲਈ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਦੀ ਹੈ? ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਜੋ à¨…ਸਲ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ, ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਉੱਦਮੀਆਂ ਨਾਲ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਇੱਛਾ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਗੱਲ ਕਰਨਾ ਹੈ। à¨‰à¨¨à©à¨¹à¨¾à¨‚ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਕੇ ਖੁਸ਼ ਨਹੀਂ ਹਨ, ” ਰਾਜਨ ਨੇ ਕਿਹਾ।

"ਉਹ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਨੌਜਵਾਨ ਕੋਲ ਵਿਰਾਟ ਕੋਹਲੀ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀ ਹਾਂ, ਪਰ ਮੈਂ ਸੱਚਮੁੱਚ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਕੇ ਯਕੀਨੀ ਨਹੀਂ ਹਾਂ, ਉਸਨੂੰ ਸਹੀ ਰੂਪ ਨਾਲ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਕੇ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਲੱਗੇਗਾ। ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਅਭਿਲਾਸ਼ਾ ਹੈ, ” ਰਾਜਨ ਨੇ ਇੱਕ ਸਵਾਲ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। "ਜੇ ਇਹ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਈਕ੍ਰੋਮੈਨੇਜ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿੱਥੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾ ਲਵਾਂਗੇ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿੱਥੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਉੱਥੇ ਪਹੁੰਚ ਜਾਵਾਂਗੇ," ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੋਕਤੰਤਰ ਇਸ ਦਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। “ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਦੇਖਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਦੋਂ ਟਰੈਕ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਇਹ ਟ੍ਰੈਕ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ”ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ।

"ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਹੁਣ ਜਿਸ ਰਾਹ 'ਤੇ ਚੱਲਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ, ਉਹ ਇਕ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ੀ ਰਸਤਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਸ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਲੋਕਤੰਤਰ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਲੋਕਤੰਤਰ ਕੋਈ ਲਗਜ਼ਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਰਸਤੇ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਸਾਡੇ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ,” ਰਾਜਨ ਨੇ ਕਿਹਾ।