વનતારાની છત્રછાયા હેઠળનું વ્યાપક બચાવ અને પુનર્વસન કેન્દ્ર વિવિધ પ્રાણીઓને મૃત્યુની અણીમાંથી બચાવે છે. / / @marc

રિલાયન્સ ઈન્ડસ્ટ્રીઝના ચેરમેન મુકેશ અંબાણીના નાના પુત્ર અનંત અંબાણી પાસે બિઝનેસની દુનિયાથી સાવ જુદી એક દુનિયા છે, જ્યાં કોઈ બિઝનેસ નથી. પ્રકૃતિ અને પ્રાણીઓ પ્રત્યેના પ્રેમની આ દુનિયા છે. પ્રાણીઓ પ્રત્યેના તેમના સ્નેહને આગળ વધારતા, રિલાયન્સના બોર્ડના ડિરેક્ટર અનંત અંબાણીએ રિલાયન્સ ફાઉન્ડેશનના વંતારા (સ્ટાર ઑફ ધ ફોરેસ્ટ) પ્રોગ્રામ શરૂ કરવાની જાહેરાત કરી છે. વન્ય પ્રાણીઓ પ્રત્યેના તેમના પ્રેમ અને તેમના સંરક્ષણ વિશે માહિતી આપતાં તેમણે કહ્યું કે આ સૌથી મોટું બચાવ કેન્દ્ર છે.

ગુજરાતમાં રિલાયન્સના જામનગર રિફાઈનરી કોમ્પ્લેક્સમાં 3,000 એકરમાં ફેલાયેલ વંતારાનો ઉદ્દેશ્ય વૈશ્વિક સ્તરે પશુ સંરક્ષણ માટે કામ કરવાનો છે. તેને ગુજરાતનો ગ્રીન બેલ્ટ કહેવામાં આવે છે. અનંત અંબાણી કહે છે કે વનતારાનો ઉદ્દેશ્ય ઘાયલ અને ખૂંખાર પ્રાણીઓ માટે સ્વર્ગ જેવું વાતાવરણ પૂરું પાડવાનો છે. આ પ્રોજેક્ટ માત્ર પ્રાણી સંગ્રહાલય નથી, પરંતુ એક વ્યાપક પુનર્વસવાટ કેન્દ્ર છે, જે લીલાછમ રહેઠાણોની જેમ કુદરતી અને પોષક વાતાવરણ બનાવવા માટે રચાયેલ છે.

આ વ્યાપક સુવિધા એ પ્રોજેક્ટના વન્યજીવ સંરક્ષણ પ્રત્યેના સમર્પણનો પુરાવો છે. ઇન્ટરનેશનલ યુનિયન ફોર કન્ઝર્વેશન ઓફ નેચર (IUCN) અને વર્લ્ડ વાઇલ્ડલાઇફ ફંડ ફોર નેચર (WWF) સહિતની પ્રતિષ્ઠિત સંસ્થાઓ સાથે ભાગીદારી કરવા તૈયાર છે.

અનંતના જણાવ્યા અનુસાર, આ સંરક્ષણ કેન્દ્રમાં અત્યાધુનિક આરોગ્ય સુવિધાઓ, હોસ્પિટલો, સંશોધન કેન્દ્રો અને શૈક્ષણિક સંસ્થાઓનો સમાવેશ થાય છે. વેન્ટાનાનું ધ્યાન વૈશ્વિક સ્તરે પ્રાણીઓના બચાવ અને પુનર્વસન માટેની પહેલ સાથે તેની તાત્કાલિક સરહદોથી આગળ વિસ્તરે છે.

આ પહેલથી 200થી વધુ હાથીઓ તેમજ ઘણા સરિસૃપ અને પક્ષીઓને અસરકારક રીતે બચાવ્યા છે. આમાં ગેંડા, ચિત્તા અને મગર જેવી મહત્વની પ્રજાતિઓનો પણ સમાવેશ થાય છે. આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે બચાવ કેન્દ્રો સાથેની ભાગીદારી, ખાસ કરીને મેક્સિકો અને વેનેઝુએલામાં, તેની અસરને વ્યાપક બનાવી છે.

ઉલ્લેખનીય છે કે, અહીં એક અત્યાધુનિક હાથી બચાવ કેન્દ્ર છે. કેન્દ્રની અંદર હાથી હોસ્પિટલ છે, જે પોર્ટેબલ એક્સ-રે અને લેસર મશીનો, પેથોલોજી લેબ અને હાઇપરબેરિક ઓક્સિજન ચેમ્બર સહિત અદ્યતન તબીબી સુવિધાઓથી સજ્જ છે. કેન્દ્રમાં 500 કર્મચારીઓ છે. આમાં પશુચિકિત્સકો, ન્યુટ્રિશનિસ્ટ અને પેથોલોજીસ્ટનો સમાવેશ થાય છે.

વનતારાની છત્રછાયા હેઠળનું વ્યાપક બચાવ અને પુનર્વસન કેન્દ્ર વિવિધ પ્રાણીઓને મૃત્યુની અણીમાંથી બચાવે છે. કેન્દ્રે 43 વિવિધ પ્રજાતિઓના 2000 થી વધુ પ્રાણીઓને આશ્રય આપ્યો છે. સુવિધાઓમાં ICU, MRI, CT સ્કેન, એક્સ-રે, અલ્ટ્રાસાઉન્ડ, એન્ડોસ્કોપી, ડેન્ટલ સ્કેલર, લિથોટ્રિપ્સી, ડાયાલિસિસ અને સર્જરી દરમિયાન લાઇવ વિડિયો કોન્ફરન્સિંગમાં અદ્યતન ટેકનોલોજીનો સમાવેશ થાય છે.

સ્વામી વિવેકાનંદ દ્વારા પ્રેરિત 'જીવ સેવા'ની ફિલસૂફીમાં મૂળ ધરાવે છે, આ પહેલ લુપ્તપ્રાય પ્રજાતિઓને બચાવવા, નિર્ણાયક રહેઠાણોને પુનઃસ્થાપિત કરવા અને વૈશ્વિક સંરક્ષણમાં નોંધપાત્ર યોગદાન આપવાના ભારતના મિશનને પ્રતિબિંબિત કરે છે.