મધ્યમ આવક પર વિશ્વ બેંક દ્વારા નવો અહેવાલ બહાર પાડવામાં આવ્યો. / X @WorldBank

વિશ્વ બેંકના નવા અહેવાલ મુજબ, જો વર્તમાન આર્થિક વલણો ચાલુ રહેશે તો ભારતને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સની માથાદીઠ આવકના એક ચતુર્થાંશ સ્તરને હાંસલ કરવામાં લગભગ 75 વર્ષ લાગશે. 

'વર્લ્ડ ડેવલપમેન્ટ રિપોર્ટ 2024: ધ મિડલ ઇન્કમટ્રેપ' શીર્ષકવાળા અહેવાલમાં ભારત સહિત 100 થી વધુ દેશોએ આગામી દાયકાઓમાં ઉચ્ચ આવક ધરાવતા દેશો બનવાના તેમના પ્રયાસોમાં નોંધપાત્ર પડકારો પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો.

તે ભારપૂર્વક જણાવે છે કે દેશો ઘણીવાર "છટકું" નો સામનો કરે છે જ્યારે તેમની વ્યક્તિ દીઠ વાર્ષિક જીડીપી યુ. એસ. (U.S.) સ્તરના આશરે 10 ટકા સુધી પહોંચે છે, જે હાલમાં 8,000 ડોલર હોવાનો અંદાજ છે. આ આવકનું સ્તર તેમને "મધ્યમ આવક" શ્રેણીમાં મૂકે છે.

અહેવાલ જણાવે છે કે 1990 થી, માત્ર 34 મધ્યમ આવક ધરાવતા અર્થતંત્રો સફળતાપૂર્વક ઉચ્ચ આવકના દરજ્જામાં પરિવર્તિત થયા છે. અહેવાલમાં ધ્યાન દોરવામાં આવ્યું છે કે આમાંથી ત્રીજા ભાગથી વધુ દેશોને યુરોપિયન યુનિયનમાં એકીકરણથી અથવા તેલના ભંડારની શોધથી ફાયદો થયો છે.

2023 ના અંત સુધીમાં, 108 દેશોને મધ્યમ આવક તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવ્યા હતા, જેમાં માથાદીઠ વાર્ષિક જીડીપી $1,136 થી $13,845 સુધીની હતી. આ દેશો વૈશ્વિક વસ્તીના લગભગ 75 ટકા હિસ્સો ધરાવે છે, જેમાં તેમની બે તૃતીયાંશ વસ્તી અત્યંત ગરીબીમાં જીવે છે. આ દેશોમાં ભારત પણ સામેલ હતું. 

આ સંસ્થાએ 2047 સુધીમાં ભારતને વિકસિત અર્થતંત્રમાં પરિવર્તિત કરવાના પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીના વિઝનનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો, જ્યારે રાષ્ટ્ર આઝાદીના 100 વર્ષની ઉજવણી કરશે. જ્યારે મોદીએ વારંવાર આ મહત્વાકાંક્ષા વ્યક્ત કરી છે, ત્યારે અહેવાલમાં સૂચવવામાં આવ્યું છે કે 50 વર્ષમાં આવા પરિવર્તનને હાંસલ કરવું, જેમ કે દક્ષિણ કોરિયાએ 25 માં કર્યું હતું, તે નોંધપાત્ર સિદ્ધિ હશે. 

એપ્રિલમાં, દક્ષિણ એશિયા માટે વિશ્વ બેંકના મુખ્ય અર્થશાસ્ત્રી ફ્રાન્ઝિસ્કા ઓનસોર્ગે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે ભારતને તેના 2047 ના લક્ષ્યાંકને પહોંચી વળવા માટે રોજગારને વેગ આપવા માટે નોંધપાત્ર સુધારાઓની જરૂર પડશે.

વિશ્વ બેંક જૂથના મુખ્ય અર્થશાસ્ત્રી ઈન્દરમિત ગિલે આગળના પ્રચંડ પડકારો અંગે ચેતવણી આપી હતી. તેમણે જણાવ્યું હતું કે, "આગળના માર્ગમાં ભૂતકાળની સરખામણીએ વધુ સખત પડકારો છેઃ ઝડપથી વધતી જતી વસ્તી અને ઝડપથી વધી રહેલું દેવું, ઉગ્ર ભૌગોલિક-રાજકીય અને વેપાર ઘર્ષણ અને પર્યાવરણને દૂષિત કર્યા વિના આર્થિક પ્રગતિને ઝડપી બનાવવાની વધતી મુશ્કેલી". 

તેમણે ઘણી મધ્યમ આવક ધરાવતા દેશો હજુ પણ જે જૂની નીતિઓ પર આધાર રાખે છે તેની ટીકા કરી હતી, તેને "પ્રથમ ગિયરમાં જ કાર ચલાવવા અને તેને ઝડપી બનાવવાનો પ્રયાસ કરવા જેવી" ગણાવી હતી.

ગિલે વધુમાં નોંધ્યું હતું કે જો દેશો તેમની વ્યૂહરચનાઓનું આધુનિકીકરણ નહીં કરે, તો મોટાભાગના "આ સદીના મધ્ય સુધીમાં વ્યાજબી રીતે સમૃદ્ધ સમાજો" બનાવવામાં નિષ્ફળ જશે. આ અહેવાલમાં મધ્યમ આવકની જાળમાંથી બહાર નીકળવા માટે ત્રિસ્તરીય અભિગમની દરખાસ્ત કરવામાં આવી હતીઃ રોકાણ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું, વિદેશમાંથી નવી તકનીકોનો સમાવેશ કરવો અને તેને નવીનતા સાથે સંતુલિત કરવી.