સ્વદેશ ચેટર્જી / NIA

પ્રખ્યાત ભારતીય અમેરિકન ડેમોક્રેટિક નેતા સ્વદેશ ચેટર્જી અમેરિકામાં વસતા ભારતીય સમુદાયમાં રાજકીય ભાગીદારીને પ્રોત્સાહિત કરવાના પ્રારંભિક પ્રયાસો અને ભારતીય અમેરિકન નેતાઓની મહત્વાકાંક્ષી પેઢી વિશેના તેમના મંતવ્યો વિશે ન્યૂ ઈન્ડિયા અબ્રોડ સાથે વાત કરે છે.

ભારતીય-અમેરિકન કાર્યકર અને પદ્મ ભૂષણ પુરસ્કાર વિજેતા સ્વદેશ ચેટર્જી, જેમણે ભારતીય અમેરિકન સમુદાયના રાજકીય જાગૃતિમાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવી હતી, જણાવ્યું હતું કે સમુદાયના સભ્યોને ફેડરલ અને કેટલાક ઉચ્ચ હોદ્દા પર ચૂંટાયેલા જોવાનું "ઉપયોગી" છે.

ન્યૂ ઈન્ડિયા અબ્રોડ સાથેની એક ખાસ મુલાકાતમાં, 76 વર્ષીય ડેમોક્રેટે યાદ કર્યું કે કેવી રીતે સમુદાયે 80ના દાયકાથી લઈને અત્યાર સુધી ઘણો લાંબો રસ્તો કાપ્યો છે. તેમણે કહ્યું કે કોંગ્રેસમાં પાંચ ભારતીય અમેરિકનો સેવા આપી રહ્યા છે તેમાં એક પ્રમુખપદની આશાવાદી અને એક ભારતીય ઉપપ્રમુખ છે.\

ચેટરજીએ ભારતીય અમેરિકન ફોરમ ફોર પોલિટિકલ એજ્યુકેશન (IAFPE) ના પ્રમુખ તરીકે સેવા આપી હતીય. IAFPE એક દેશવ્યાપી સંસ્થા છે, જેનો ધ્યેય ભારતીય અમેરિકન સમુદાયના સભ્યોની રાજકીય સહભાગિતા વધારવા અને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ અને ભારત વચ્ચેના સંબંધોને સુધારવાનો છે, ‘ચેટરજીએ જણાવ્યું હતું કે વોશિંગ્ટન, ડી.સી.માં કોંગ્રેસના સભ્યોના કાર્યાલયોમાં યુવાનો માટે ઇન્ટર્નશીપ મેળવવાથી ચળવળ શરૂ થઈ.

"જ્યારે પણ અમે કોઈ કોંગ્રેસમેન અથવા સેનેટર સાથે ભંડોળ ઊભું કર્યું, ત્યારે એક શરત એ હતી કે અમે ભારતીય મૂળના હાઈસ્કૂલ અને કૉલેજના બાળકને મોકલવા માગીએ છીએ જેથી તેઓ વોશિંગ્ટનમાં ઈન્ટર્ન તરીકે જઈને કામ કરી શકે.” તેમણે સમજાવ્યું, “આમ કરવાથી કોંગ્રેસમાંના કર્મચારીઓને, ખુદ કોંગ્રેસીઓને ખ્યાલ આપ્યો કે ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ કેટલા તેજસ્વી છે અને તેઓ કેવી રીતે ભળી જાય છે. આ ઇન્ટર્નશીપ ભારત અને ભારતીય અમેરિકનો વિશેની તેમની તાલીમ છે. આ પ્રયોગ ખૂબ જ સફળ રહ્યો. ”યુ.એસ.-ભારત સંબંધોના વિકાસ પર, ચેટર્જીએ કહ્યું કે, તે એક ધીમી પ્રક્રિયા હતી જેણે ઘણા પ્રયત્નો કર્યા હતા પરંતુ અંતે પરિણામ આવ્યું હતું.

“જ્યારે અમે આ સફર શરૂ કરી, ત્યારે ભારતને એક દેશ તરીકે સોવિયેત બ્લોકના એક ભાગ તરીકે જોવામાં આવતો હતો, એક દીર્ઘકાલીન ગરીબી ધરાવતો દેશ અને વ્યવસ્થાપન કરવા માટેનો દેશ, જેની સાથે ભાગીદારી ન હતી. ભારત વોશિંગ્ટનના રડારમાં ક્યાંય નહોતું, ક્યારેય પણ નહિ,” એ બાબતે ચેટર્જીએ જણાવ્યું હતું કે, જ્યારે તેમણે ફોરમના રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષ તરીકે કાર્યભાર સંભાળ્યો ત્યારે તેમની એકમાત્ર પ્રાથમિકતા આ ધારણાને બદલવાની અને બંને દેશોને એકબીજાની નજીક લાવવાની હતી.

“જ્યારે મેં રાષ્ટ્રપતિ પદ સંભાળ્યું, ત્યારે મેં કહ્યું કે અમારો એક એજન્ડા છે. તે એજન્ડા યુએસ ભારતીય સંબંધો છે, બીજું કંઈ નહીં, કોઈ ઇમિગ્રેશનનો મુદ્દો નથી, કોઈ ભેદભાવનો મુદ્દો નથી કારણ કે જો યુએસ ભારતીય સંબંધો સારા હશે, તો બાકીનું બધું જ યોગ્ય રીતે બંધબેસતું આવશે," તેમણે યાદ કરતા કહ્યું હતું.

ભારતીય અમેરિકનોના વર્તમાન જૂથ અંગેના તેમના વિચારો અંગેના પ્રશ્નના જવાબમાં, ચેટરજીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, ભારતીય અમેરિકનોની પ્રથમ પેઢીથી વિપરીત, યુવા પેઢીમાં સમુદાયની મજબૂત ભાવનાનો અભાવ છે અને તેઓ ઘણીવાર પૈસા માટે સમુદાયનું શોષણ કરે છે.

"તેમણે સમજવું જોઈએ કે ભારતીય અમેરિકન સમુદાય એ એટીએમ મશીન નથી," ચેટર્જીએ જણાવ્યું હતું કે, તેઓ ઓફિસ માટે દોડી રહેલા ભારતીય અમેરિકનોના વારંવાર ફોન મેળવે છે, પરંતુ તેઓને માત્ર પૈસા જોઈએ છે. તેમણે વધુમાં નોંધ્યું હતું કે આજકાલ, કોઈ ભારતીય અમેરિકન પ્રમુખ, ઉપપ્રમુખ, કોંગ્રેસમેન અથવા સેનેટર હોવાનો અર્થ એ નથી કે તેઓ યુએસ-ભારત સંબંધો અથવા સમુદાયના સંબંધોને પ્રાથમિકતા આપે છે.

જ્યારે ચૂંટાયેલા ભારતીય અમેરિકનો તેમના ઘટકો માટે જવાબદાર હોય છે, ત્યારે ચેટર્જી દલીલ કરે છે કે તેમની પર તેમના પૂર્વજોના વતન અને સમગ્ર ભારતીય અમેરિકન સમુદાયનું પ્રતિનિધિત્વ કરવાની ભારે જવાબદારી છે. બહુમતી ભારતીય અમેરિકનો ભારત સાથેના તેમના સામાન્ય હિત અને લગાવને કારણે કોઈપણ ભારતીય અમેરિકનને આરક્ષણ વિના સમર્થન આપવા આતુર છે. દેશભરમાં ચૂંટણીમાં ઉમેદવારી નોંધાવી રહેલાં ભારતીય અમેરિકનોને સંદેશ સાથે સમાપન કરતાં ચેટર્જીએ કહ્યું, “તમારા મૂળને ભૂલશો નહીં. સમુદાયને અવગણશો નહીં. સમુદાય એ છે જે તમને બનાવે છે જે તમે છો."