પ્રતીકાત્મક તસ્વીર / iStockImage

ભારતીય-અમેરિકન નોબેલ પુરસ્કાર વિજેતા અભિજીત બેનર્જીના તાજેતરના સંશોધનમાં ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ જ્યારે વર્ગખંડમાં ભણાવે છે અને જ્યારે રોજિંદા જીવનમાં તેનો ઉપયોગ કરવાની જરૂર પડે છે ત્યારે ગણિતના અભિગમમાં નાટ્યાત્મક તફાવત જોવા મળે છે. 

નેચરમાં પ્રકાશિત થયેલા સંશોધનમાં જાણવા મળ્યું છે કે છૂટક બજારોમાં કામ કરતા બાળકો વ્યવહારો માટે માનસિક ગણિતમાં શ્રેષ્ઠ છે પરંતુ ઔપચારિક શૈક્ષણિક ગણિત સાથે સંઘર્ષ કરે છે.  àª¤à«‡àª¨àª¾àª¥à«€ વિપરીત, શાળાએ જતા બાળકો માળખાગત ગણિત પરીક્ષણોમાં સારું પ્રદર્શન કરે છે પરંતુ બજાર આધારિત સમસ્યાનું સમાધાન કરવામાં નિષ્ફળ જાય છે. 

MIT ના અર્થશાસ્ત્રી અને અભ્યાસના સહ-લેખક એસ્થર ડુફ્લોએ કહ્યું, "શાળાના બાળકો માટે, જ્યારે તમે અમૂર્ત સમસ્યાથી નક્કર સમસ્યા તરફ જાઓ છો ત્યારે તેઓ વધુ ખરાબ કરે છે.  "બજારના બાળકો માટે, તે વિપરીત છે". 

આ અભ્યાસ બેનર્જી, ડુફ્લો, સ્વાતિ ભટ્ટાચાર્જી (આનંદ બજાર પત્રિકા, કોલકાતા) રાઘબેન્દ્ર ચટ્ટોપાધ્યાય (ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ મેનેજમેન્ટ, કોલકાતા), અલેજાન્ડ્રો જે. ગનીમિયન (ન્યૂયોર્ક યુનિવર્સિટી), કૈલાશ રાજાહા (એમઆઇટી) અને એલિઝાબેથ એસ. સ્પેલકે (હાર્વર્ડ યુનિવર્સિટી) દ્વારા હાથ ધરવામાં આવ્યો હતો 

સંશોધકોએ કોલકાતા અને દિલ્હીમાં ત્રણ પ્રયોગો કર્યા હતા.  àªªà«àª°àª¥àª®, કોલકાતાના બજારોમાં કામ કરતા 201 બાળકોને વ્યવહાર આધારિત સમસ્યાઓનું લગભગ સંપૂર્ણ ચોકસાઈ સાથે સમાધાન કરતા જોવા મળ્યા હતા.  àªœà«‹ કે, જ્યારે પ્રમાણિત શૈક્ષણિક ગણિત પરીક્ષણનો ઉપયોગ કરીને પરીક્ષણ કરવામાં આવે છે, ત્યારે માત્ર 32 ટકા લોકો એક આંકડાની સંખ્યા દ્વારા ત્રણ આંકડાની સંખ્યાને યોગ્ય રીતે વિભાજિત કરી શકે છે. 

દિલ્હીમાં 400 કામ કરતા બાળકો સાથેના બીજા અભ્યાસે આ તારણોને મજબૂત બનાવ્યા હતા, જે દર્શાવે છે કે શાળામાં ભણતા લોકોમાંથી માત્ર 15 ટકા લોકો ગણિતમાં સરેરાશ પ્રાવીણ્ય ધરાવે છે.  àª¦àª°àª®àª¿àª¯àª¾àª¨, 200 શાળાના બાળકોમાંથી 96 ટકાએ ઔપચારિક ગણિતની સમસ્યાઓ પેંસિલ અને કાગળથી હલ કરી હતી, પરંતુ નકલી બજાર વાતાવરણમાં મૂકવામાં આવે ત્યારે માત્ર 60 ટકા સફળ થયા હતા. 

અંતિમ પ્રયોગમાં સમાન પરિસ્થિતિઓમાં બંને જૂથોની સરખામણી કરવામાં આવી હતી.  àªœà«àª¯àª¾àª°à«‡ 85 ટકા કામ કરતા બાળકો બજાર આધારિત સમસ્યાઓનું યોગ્ય રીતે સમાધાન કરે છે, ત્યારે માત્ર 10 ટકા શાળાના બાળકો કાગળ અને પેન્સિલ જેવી સહાય વિના તે જ કરી શકે છે.  àªœà«àª¯àª¾àª°à«‡ માળખાગત ગણિતની સમસ્યાઓ આપવામાં આવે છે, તેમ છતાં, બિનકાર્યક્ષમ વિદ્યાર્થીઓએ વધુ સારું પ્રદર્શન કર્યું હતું. 

બેનર્જીએ નોંધ્યું હતું કે ઘણા શાળાના બાળકો વાસ્તવિક દુનિયાની પરિસ્થિતિઓમાં સંઘર્ષ કરે છે કારણ કે તેઓ રટણ શીખવા પર આધાર રાખે છે.  "તેઓ એક અલ્ગોરિધમ શીખ્યા પણ તેને સમજી શક્યા નહીં", તેમણે સમજાવ્યું.  àª¦àª°àª®àª¿àª¯àª¾àª¨, બજારના બાળકો સમસ્યાઓને અસરકારક રીતે ઉકેલવા માટે રાઉન્ડિંગ અને બેઝ-10 ગણતરીઓ જેવી તકનીકોનો ઉપયોગ કરે છે. 

"બજારના બાળકો બેઝ 10 નો ઉપયોગ કરવામાં સક્ષમ છે, તેથી તેઓ બેઝ 10 સમસ્યાઓ પર વધુ સારું પ્રદર્શન કરે છે", ડુફ્લોએ ઉમેર્યું.  "શાળાના બાળકોને કંઈ ખબર નથી.  àª¤à«‡àª¨àª¾àª¥à«€ તેમને કોઈ ફરક પડતો નથી ". 

આ તારણો ભારતમાં ગણિત કેવી રીતે ભણાવવામાં આવે છે તે અંગે મહત્વપૂર્ણ પ્રશ્નો ઉભા કરે છે.  àªœà«àª¯àª¾àª°à«‡ બજાર કૌશલ્ય તાત્કાલિક વ્યવહારુ લાભો પ્રદાન કરે છે, ઔપચારિક શિક્ષણ લાંબા ગાળાની સફળતા માટે નિર્ણાયક રહે છે.  àª¸àª‚શોધકો શૈક્ષણિક અભ્યાસક્રમમાં વાસ્તવિક દુનિયાની સમસ્યાનું સમાધાન સામેલ કરીને આ અંતરને દૂર કરવાનું સૂચન કરે છે. 

"આ તારણો શૈક્ષણિક અભ્યાસક્રમના મહત્વને પ્રકાશિત કરે છે જે સાહજિક અને ઔપચારિક ગણિત વચ્ચેના અંતરને દૂર કરે છે", અભ્યાસના લેખકો જણાવે છે. 

મેસેચ્યુસેટ્સ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ટેકનોલોજી (MIT) ખાતે અર્થશાસ્ત્રના ફોર્ડ ફાઉન્ડેશન ઇન્ટરનેશનલ પ્રોફેસર બેનર્જી વિકાસ અર્થશાસ્ત્ર અને ગરીબી નાબૂદીમાં તેમના કાર્ય માટે વ્યાપકપણે ઓળખાય છે.  àª®à«àª‚બઈમાં બંગાળી પિતા અને મરાઠી માતાના ઘરે જન્મેલા તેમણે હાર્વર્ડ યુનિવર્સિટીમાંથી ડોક્ટરેટની પદવી મેળવતા પહેલા ભારતમાં શિક્ષણ મેળવ્યું હતું. 

આ સંશોધનને અબ્દુલ લતીફ જમીલ પોવર્ટી એક્શન લેબ (જે-પીએએલ), ફાઉન્ડેશન બ્લેઝ પાસ્કલ અને એએક્સએ રિસર્ચ ફંડ દ્વારા સમર્થન આપવામાં આવ્યું હતું.