કાર્તિક ઐય્યર / Columbia News

કોલંબિયા યુનિવર્સિટીમાં ભારતીય મૂળના નાસા હબલ ફેલો, કાર્તિક ઐય્યરે આકાશગંગા જેવી આકાશગંગાની અભૂતપૂર્વ શોધ કરી છે, જેને "ફાયરફ્લાય સ્પાર્કલ" ઉપનામ આપવામાં આવ્યું છે, જે પ્રારંભિક બ્રહ્માંડની છે.

વેલેસ્લી કોલેજના લામિયા મૌલા અને કેનેડિયન NIRISS નિષ્પક્ષ ક્લસ્ટર સર્વે (CANUCS) ટીમના સહયોગથી હાથ ધરવામાં આવેલી શોધ તાજેતરમાં નેચરમાં પ્રકાશિત કરવામાં આવી હતી.

નાસાના જેમ્સ વેબ સ્પેસ ટેલિસ્કોપ (જેડબ્લ્યુએસટી) નો ઉપયોગ કરીને અય્યર અને તેમની ટીમે આકાશગંગાની ઓળખ કરી હતી, જે મહાવિસ્ફોટ પછી લગભગ 60 કરોડ વર્ષ પછી અસ્તિત્વમાં હતી. "ફાયરફ્લાય સ્પાર્કલ" તેના દસ ગીચતાથી ભરેલા તારા સમૂહો દ્વારા અલગ પડે છે, જે ફેલાયેલા સ્ટારલાઇટ બેકડ્રોપની સામે ઝગમગતી કોસ્મિક ફાયરફ્લાય જેવી દેખાય છે.

"જે. ડબલ્યુ. એસ. ટી. જેવા ટેલીસ્કોપ ટાઇમ મશીન તરીકે કામ કરે છે", અય્યરે કહ્યું. "જ્યારે આપણે આ આકાશગંગાને જોઈએ છીએ, ત્યારે આપણે પ્રકાશ જોઈ રહ્યા છીએ જ્યારે બ્રહ્માંડ તેની વર્તમાન ઉંમરના માત્ર 5 ટકા હતું. ગુરુત્વાકર્ષણીય લેન્સિંગ અને જે. ડબલ્યુ. એસ. ટી. ના રિઝોલ્યુશનને કારણે, આપણે આત્યંતિક વિસ્ફોટોમાં વ્યક્તિગત તારાના સમૂહને જોઈ શકીએ છીએ, જે આપણા આકાશગંગા જેવા તારાવિશ્વોએ તેમની સફર કેવી રીતે શરૂ કરી તેની સમજ આપે છે.

ગુરુત્વાકર્ષણીય લેન્સિંગ, એક એવી ઘટના કે જ્યાં એક વિશાળ આકાશગંગાનો સમૂહ વળાંક લે છે અને દૂરના તારાવિશ્વોમાંથી પ્રકાશને મોટું કરે છે, તેણે "ફાયરફ્લાય સ્પાર્કલ" ની જટિલ વિગતો જાહેર કરવામાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવી હતી. આ શોધ પ્રારંભિક આકાશગંગાની રચના અને નવા બ્રહ્માંડની લાક્ષણિકતા ધરાવતા આત્યંતિક વાતાવરણ પર પ્રકાશ પાડે છે.

તેમના નિરીક્ષણ કાર્ય ઉપરાંત, અય્યરે પાથફાઇન્ડર વિકસાવ્યું છે, જે ખગોળશાસ્ત્ર સંશોધનના ઝડપથી વિસ્તરતા શરીરને નેવિગેટ કરવા માટે રચાયેલ AI-સંચાલિત શોધ સાધન છે. "પાથફાઇન્ડર 380,000 ખગોળશાસ્ત્રના કાગળોને શોધી શકાય તેવા લેન્ડસ્કેપમાં ગોઠવવા માટે મશીન લર્નિંગનો ઉપયોગ કરે છે, જેનાથી સંશોધકો ખોટી માહિતીના જોખમ વિના અપડેટ રહી શકે છે", અય્યરે સમજાવ્યું.

મુંબઈના વતની, ઐયર ન્યુ યોર્ક શહેરને તેની જીવંત સંસ્કૃતિ અને ગતિશીલ વાતાવરણ સાથે તેના સંશોધન અને વ્યક્તિગત વિકાસ બંનેને પ્રોત્સાહન આપતા ઘરની યાદ અપાવે છે.