પ્રમીલા જયપાલ / Facebook

ભારતીય અમેરિકન પ્રતિનિધિ પ્રમીલા જયપાલે સેનેટર જેફ મર્કલી અને પ્રતિનિધિ રાશિદા તલૈબની સાથે 3 ડિસેમ્બરને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં રાષ્ટ્રીય રાસાયણિક આપત્તિ જાગૃતિ દિવસ તરીકે નિયુક્ત કરવા માટે દ્વિસદનીય ઠરાવ રજૂ કર્યો છે.

આ ઠરાવ ભોપાલ દુર્ઘટનાની 40મી વર્ષગાંઠની ઉજવણી કરે છે, જે ઇતિહાસની સૌથી ઘાતક રાસાયણિક દુર્ઘટના છે અને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ અને વિદેશમાં રાસાયણિક આફતો દ્વારા ઊભા થયેલા જોખમ અંગે જાગૃતિ લાવે છે.  

વોશિંગ્ટનના 7મા કોંગ્રેસનલ જિલ્લાનું પ્રતિનિધિત્વ કરતા જયપાલે ભોપાલ દુર્ઘટનાની માનવીય કિંમત અને કોર્પોરેટ બેદરકારી પર ભાર મૂક્યો હતો. જયપાલે કહ્યું, "ભોપાલ આપત્તિ માનવ ઇતિહાસની સૌથી ખરાબ પર્યાવરણીય અને ઔદ્યોગિક આપત્તિઓમાંની એક હતી, જેમાં હજારો લોકો માર્યા ગયા હતા અને લાખો લોકોને કાયમી ઇજાઓ થઈ હતી".

"યુનિયન કાર્બાઇડ કોર્પોરેશન-જે હવે ડાઉ કેમિકલ કંપનીની સંપૂર્ણ માલિકીની પેટાકંપની છે-ને આ ઘટનામાં તેમની ભૂમિકા માટે જવાબદાર ઠેરવવી અને તમામ પીડિતો અને તેમના પરિવારોને યોગ્ય વળતર અને સંભાળ આપવામાં આવે તે સુનિશ્ચિત કરવું અવિશ્વસનીય રીતે મહત્વપૂર્ણ છે", તેણીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું.

કોર્પોરેટ જવાબદારીના વ્યાપક મુદ્દા પર ભાર મૂકતા, મહિલા સાંસદે કહ્યું, "ઘણી વાર, મોટા કોર્પોરેશનો તેમના ખોટા કાર્યો માટે જવાબદારીમાંથી સરળતાથી છટકી શકે છે, ખાસ કરીને જ્યારે અસરગ્રસ્ત લોકો ગરીબ અને વંચિત સમુદાયો હોય છે. ન્યાયની માંગ કરવા, જાગૃતિ લાવવા અને આ ભૂલોને સુધારવા માટે લડવા માટે આ સમુદાયોની સાથે ઉભા રહેવા માટે મારા સાથીદારોનું નેતૃત્વ કરવા બદલ મને ગર્વ છે, જ્યારે આવી જ ઘટનાઓ ફરીથી બનતી અટકાવે છે ".  

ઠરાવ U.S. માં રાસાયણિક આપત્તિઓના વ્યાપ પર પ્રતિબિંબિત કરે છે, નોંધે છે કે એકલા 2023 માં, આવી ઘટનાઓ લગભગ દરરોજ બની હતી, જેમાં પૂર્વ પેલેસ્ટાઇન, ઓહિયોમાં હાઇ-પ્રોફાઇલ ટ્રેન પાટા પરથી ઉતરી હતી. U.S. કેમિકલ સેફ્ટી બોર્ડ (U.S. Chemical Safety Board) ના 2021 થી 2024 સુધીના ડેટામાં નોંધપાત્ર ઇજાઓ, જાનહાનિ અને સંપત્તિના નુકસાન સાથે સેંકડો આકસ્મિક પ્રકાશન નોંધાયા છે.  

પર્યાવરણીય ન્યાય પર સેનેટની પેટા સમિતિના અધ્યક્ષ સેનેટર મર્કલીએ કાર્યવાહીની તાકીદ પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો. તેમણે કહ્યું હતું કે, "ભોપાલ દુર્ઘટનાના ચાર દાયકા પછી પણ રાસાયણિક આપત્તિઓને રોકવા અને આપણા સમુદાયો અને કામદારોની સુરક્ષા માટે મજબૂત કાયદાઓની જરૂરિયાત તાકીદે છે".  

પ્રતિનિધિ રશિદા તલૈબે આ લાગણીઓનો પડઘો પાડતા કહ્યું, "ડેટ્રોઇટથી ભોપાલ સુધી, આપણને સ્વચ્છ હવામાં શ્વાસ લેવાનો અધિકાર છે. ડાઉ કેમિકલે ભોપાલના બચી ગયેલા લોકોને કોર્પોરેટ લોભને કારણે થયેલા અગણિત મૃત્યુ, માંદગી અને પર્યાવરણીય વિનાશ માટે વળતર આપવું જોઈએ ".  

આ ઠરાવને ભોપાલમાં ન્યાય માટેના આંતરરાષ્ટ્રીય અભિયાનના આંતરરાષ્ટ્રીય સંયોજક રચના ઢીંગરા તરફથી પણ પ્રશંસા મળી હતી, જેમણે કહ્યું હતું કે, "3 ડિસેમ્બરને રાષ્ટ્રીય રાસાયણિક આપત્તિ જાગૃતિ દિવસ તરીકે નિયુક્ત કરીને, U.S. કોંગ્રેસ રાસાયણિક ઉત્પાદકોને એક શક્તિશાળી સંદેશ મોકલે છેઃ 'અમે યાદ રાખીશું, અને તમને જવાબદાર ઠેરવવામાં આવશે".