ભારતીય અમેરિકન અર્થશાસ્ત્રી રાજ ચેટ્ટી / Courtesy Photo

ભારતીય અમેરિકન અર્થશાસ્ત્રી રાજ ચેટ્ટીએ યેલ યુનિવર્સિટીના પ્રમુખ મૌરી મેકિનિસ દ્વારા આયોજિત નવી શ્રેણીના ઉદ્ઘાટન વ્યાખ્યાન દરમિયાન યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં આર્થિક ગતિશીલતામાં ઘટાડા પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો અને આ વલણને બદલવા માટે ડેટા આધારિત વ્યૂહરચનાઓ પ્રસ્તાવિત કરી હતી. 

19 ફેબ્રુઆરીના રોજ ઝાંગ ઓડિટોરિયમ ખાતે યોજાયેલા આ કાર્યક્રમમાં ચેટ્ટીના આંતર-પેઢી ગતિશીલતા પરના સંશોધનની વિગતવાર પ્રસ્તુતિ દર્શાવવામાં આવી હતી, જેમાં ભૂગોળ અને સામાજિક-આર્થિક પરિબળો પર આધારિત નોંધપાત્ર અસમાનતાઓ જાહેર કરવામાં આવી હતી. 

હાર્વર્ડ યુનિવર્સિટીમાં પબ્લિક ઇકોનોમિક્સના વિલિયમ એ. એકમેન પ્રોફેસર અને ઓપોર્ચ્યુનિટી ઇનસાઇટ્સના ડિરેક્ટર ચેટ્ટીએ પ્રકાશ પાડ્યો હતો કે 1940માં જન્મેલા 90 ટકાથી વધુ બાળકોએ તેમના માતાપિતા કરતાં વધુ કમાણી કરી હતી, પરંતુ 1980ના દાયકામાં જન્મેલા બાળકો માટે આ સંખ્યા ઘટીને માત્ર 50 ટકા થઈ ગઈ છે. 

ચેટ્ટીએ કહ્યું, "આ જ વલણ છે જે U.S. ની આસપાસના લોકો વ્યક્ત કરી રહ્યા છે તે ઘણી બધી હતાશાને આધાર આપે છે, કે આ હવે એવો દેશ નથી જ્યાં સખત મહેનત દ્વારા પણ આગળ વધવું સરળ છે", ચેટ્ટીએ કહ્યું. 

તેમનું સંશોધન આર્થિક પરિણામોને આકાર આપવામાં પડોશીઓની ભૂમિકાને રેખાંકિત કરે છે.  àª¨à«€àªšàª¾ ગરીબી દર, સ્થિર પારિવારિક માળખા, વધુ સારી શાળાઓ અને મજબૂત સામુદાયિક નેટવર્ક ધરાવતા વિસ્તારો વધુ ગતિશીલતાને પ્રોત્સાહન આપે છે.  àªšà«‡àªŸà«àªŸà«€àª¨à«€ ટીમે નીતિ-સંચાલિત હસ્તક્ષેપો હાથ ધર્યા છે, જેમ કે સિએટલ સ્થિત ટ્રાયલ જ્યાં હાઉસિંગ વાઉચર્સ મેળવનારા ઓછી આવક ધરાવતા પરિવારોને વધારાનો સામાજિક ટેકો આપવામાં આવ્યો હતો. 

આ પહેલથી ઉચ્ચ-તક ધરાવતા વિસ્તારોમાં સ્થળાંતર 14 ટકાથી વધીને 54 ટકા થયું હતું, જેમાં અંદાજો સૂચવવામાં આવ્યો હતો કે આ વાતાવરણમાં બાળકો તેમના જીવનકાળ દરમિયાન 200,000 ડોલર વધુ કમાણી કરી શકે છે.  "આ એક એવો કેસ છે જ્યાં આપણે કાર્યક્રમને વધુ અસરકારક બનાવવા માટે થોડો વધુ પૈસા ખર્ચ કરીને કાર્યક્ષમતાની દ્રષ્ટિએ જબરદસ્ત લાભ મેળવી શકીએ છીએ", તેમણે નોંધ્યું. 

મેકિનિસે ચેટ્ટીના યોગદાનની પ્રશંસા કરતા જણાવ્યું હતું કે, તેમના સંશોધને "માત્ર પેઢીઓ વચ્ચેની ગતિશીલતાની આપણી સમજણને જ બદલી નથી પરંતુ તેને વેગ આપવા માટે પુરાવા આધારિત નીતિઓ માટેનો આધાર પણ નાખ્યો છે". 

ભારતના નવી દિલ્હીમાં જન્મેલા ચેટ્ટી નવ વર્ષની ઉંમરે અમેરિકા સ્થળાંતરિત થયા હતા.  àª¤à«‡àª®àª£à«‡ હાર્વર્ડ યુનિવર્સિટીમાંથી અર્થશાસ્ત્રમાં આર્ટિયમ બેકલોરિયસ અને ડોક્ટરેટની પદવી મેળવી હતી, જે હાર્વર્ડના ઇતિહાસમાં સૌથી યુવાન કાર્યકાળ ધરાવતા પ્રોફેસરોમાંથી એક બન્યા હતા.  àª¤à«‡àª®àª£à«‡ અગાઉ યુસી બર્કલે અને સ્ટેનફોર્ડ ખાતે ફેકલ્ટી હોદ્દાઓ સંભાળ્યા છે અને જ્હોન બેટ્સ ક્લાર્ક મેડલ અને મેકઆર્થર ફેલોશિપના પ્રાપ્તકર્તા છે.