ભારતીય અમેરિકન વનસ્પતિ જીવવિજ્ઞાની, વેંકટેશન સુંદરેસન. / Courtesy photo

ભારતીય અમેરિકન વનસ્પતિ જીવવિજ્ઞાની, વેંકટેશન સુંદરેસનને કૃષિમાં 2024 વુલ્ફ પુરસ્કાર એનાયત કરવામાં આવ્યો છે. કૃષિ માટે નોબેલ પુરસ્કાર તરીકે ઓળખાતા આ પુરસ્કારમાં 100,000 ડોલરનો નાણાકીય પુરસ્કાર સામેલ છે.

પ્રતિષ્ઠિત યુસી ડેવિસ ખાતે પ્લાન્ટ બાયોલોજી અને પ્લાન્ટ સાયન્સ વિભાગના પ્રોફેસર, સુંદરેસનને પ્લાન્ટ ડેવલપમેન્ટલ બાયોલોજી પરના તેમના અગ્રણી કાર્ય માટે ઓળખવામાં આવે છે, જે પાક સુધારણા માટે નોંધપાત્ર અસરો ધરાવે છે.

સુંદરેસનના સંશોધનથી કૃત્રિમ એપોમિક્સિસનો વિકાસ થયો છે, જે સંકર છોડમાંથી ક્લોનલ બીજ ઉત્પન્ન કરવાની એક પદ્ધતિ છે, જે ખર્ચાળ અને સમય માંગી લેતી ક્રોસ બ્રીડિંગની જરૂરિયાતને દૂર કરે છે.સુંદરેસને સમજાવ્યું, "આ ક્લોનલ સંકર સાથે, ખેડૂતો તેમના કેટલાક લણેલા બિયારણને બચાવી શકે છે અને આગામી વર્ષના પાક માટે તેમને ફરીથી રોપી શકે છે". "વિકાસશીલ દેશોના નાના ખેડૂતો માટે આ ખૂબ જ સારા સમાચાર છે જેઓ દર વર્ષે સંકર બીજ ખરીદી શકતા નથી".

કોલેજ ઓફ બાયોલોજિકલ સાયન્સના ડીન માર્ક વાઈનીએ જણાવ્યું હતું કે, "આ પુરસ્કાર સુંદરેસનના પાયાના કાર્યની ખૂબ જ સારી માન્યતા છે, જે છોડના પ્રજનનના મૂળભૂત જીવવિજ્ઞાનની સમજણને લાગુ કરે છે, જે વિકાસશીલ દેશોમાં અત્યંત મહત્વપૂર્ણ એવા સંકર પાકના પ્રકારો માટે અત્યંત અસરકારક પ્રસાર પ્રક્રિયા બનાવે છે.

સાલ્ક ઇન્સ્ટિટ્યૂટના જોઆન કોરી અને કેલ્ટેકના ઇલિયટ મેયરોવિટ્ઝ સાથે એવોર્ડ શેર કરનાર સુંદરેસને કહ્યું, "હું ખાસ કરીને ખુશ છું કે ત્રણ મૂળભૂત વૈજ્ઞાનિકોને આ એવોર્ડ એનાયત કરીને, વુલ્ફ ફાઉન્ડેશન મૂળભૂત જ્ઞાનને મહત્વપૂર્ણ અને આ પ્રકારના સન્માન માટે લાયક તરીકે પ્રોત્સાહિત અને માન્યતા આપી રહ્યું છે.

કોલેજ ઓફ એગ્રિકલ્ચરલ એન્ડ એન્વાયર્નમેન્ટલ સાયન્સિસના ડીન હેલેન ડિલાર્ડે સુંદરેસન અને તેમની ટીમના સહયોગી પ્રયાસોની પ્રશંસા કરી હતી. "તેમનું કાર્ય ઉદાહરણ આપે છે કે કેવી રીતે શૈક્ષણિક પ્રયાસો અલગથી અસ્તિત્વમાં નથી પરંતુ વાસ્તવિક દુનિયાના ઉકેલો બનાવવાના હેતુથી વ્યાપક, એકબીજા સાથે જોડાયેલા સામુદાયિક પ્રયાસોનો એક ભાગ છે", તેણીએ જણાવ્યું હતું.

સુંદરેશને M.Sc કર્યું છે. તેમણે ભારતીય પ્રૌદ્યોગિકી સંસ્થાનમાંથી ભૌતિકશાસ્ત્રમાં સ્નાતકની પદવી મેળવી છે અને પામેલા રોનાલ્ડ, જોર્જ ડબકોવ્સ્કી, હેરિસ લેવિન, રોજર બીચી, ગુરદેવ ખુશ અને શાંગ-ફા યાંગની હરોળમાં જોડાઈને કૃષિમાં વુલ્ફ પુરસ્કાર મેળવનાર સાતમા યુસી ડેવિસ પ્રોફેસર છે.