ਦੱਖਣੀ à¨à¨¸à¨¼à©€à¨†à¨ˆ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਪà©à¨°à©‹à¨«à©ˆà¨¸à¨° ਅਤੇ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੰਨੇ-ਪà©à¨°à¨®à©°à¨¨à©‡ ਵਿਦਵਾਨ ਡਾ. ਕਮਲ ਡੀ. ਵਰਮਾ ਦਾ ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ, ਡੀਸੀ ਵਿੱਚ ਦੇਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਦੀ ਮੌਤ ਕà©à¨¦à¨°à¨¤à©€ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਹੋਈ ਦੱਸੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਹ ਅਗਲੇ ਮਹੀਨੇ ਅਪà©à¨°à©ˆà¨² 'ਚ 92 ਸਾਲ ਦੇ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਸਨ। ਪà©à¨°à©‹à¨«à©ˆà¨¸à¨° ਵਰਮਾ ਨੇ ਪੈਨਸਿਲਵੇਨੀਆ ਵਿੱਚ ਜੌਹਨਸਟਾਊਨ ਵਿਖੇ ਪਿਟਸਬਰਗ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ 42 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਪੜà©à¨¹à¨¾à¨‡à¨†à¥¤ ਸੇਵਾਮà©à¨•ਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਪà©à¨°à©‹à¨«à©ˆà¨¸à¨° à¨à¨®à¨°à©€à¨Ÿà¨¸ ਅਤੇ ਪà©à¨°à¨§à¨¾à¨¨ ਦੇ ਸਲਾਹਕਾਰ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕਰਦੇ ਰਹੇ।
ਉਹ ਸਾਊਥ à¨à¨¸à¨¼à©€à¨…ਨ ਰਿਵਿਊ ਅਤੇ ਸਾਊਥ à¨à¨¸à¨¼à©€à¨…ਨ ਲਿਟਰੇਰੀ à¨à¨¸à©‹à¨¸à©€à¨à¨¸à¨¼à¨¨ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ à¨à¨¾à¨°à¨¤à©€ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦੱਖਣੀ à¨à¨¸à¨¼à©€à¨†à¨ˆ ਲੇਖਕਾਂ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਪਿਟਸਬਰਗ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਪà©à¨°à¨§à¨¾à¨¨ ਡਾ. ਜੈਮ ਸਪੈਕਟਰ ਨੇ ਡਾ. ਵਰਮਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਵਿਦਵਾਨ, ਇੱਕ ਅਸਾਧਾਰਨ ਅਧਿਆਪਕ, ਸਲਾਹਕਾਰ, ਇੱਕ ਬਹà©à¨¤ ਹੀ ਸਤਿਕਾਰਯੋਗ ਸਹਿਯੋਗੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪਿਆਰਾ ਦੋਸਤ ਕਿਹਾ।
ਡਾ. ਵਰਮਾ ਬਾਰੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਇੱਕ ਪà©à¨°à©‹à¨«à©ˆà¨¸à¨° ਵਰਗੀ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਸੋਚ, ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣਾਤਮਕ ਅਤੇ ਲਿਖਣ ਦੇ ਹà©à¨¨à¨° ਨੂੰ ਡੂੰਘਾ ਕੀਤਾ। ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ ਵਿਅਕਤੀ ਜਿਸ ਨੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਦà©à¨¨à©€à¨† ਦੀ ਆਪਣੀ ਸਮਠਨੂੰ ਡੂੰਘਾ ਕੀਤਾ। ਜਿਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਦੀਆਂ ਜਮਾਤਾਂ ਨੇ ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਨੂੰ ਜੀਵਨ à¨à¨° ਸਫ਼ਲਤਾ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ। ਡਾ. ਵਰਮਾ ਦਾ ਜਨਮ 1932 ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ, à¨à¨¾à¨°à¨¤ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਸਠਤੋਂ ਵੱਡੇ ਪà©à©±à¨¤à¨° ਸਨ। ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਨੇ 1951 ਵਿੱਚ ਜਲੰਧਰ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਡੀà¨à¨µà©€ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਬੀਠਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1953 ਵਿੱਚ ਆਗਰਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਟੀਚਿੰਗ ਵਿੱਚ ਬੀਠਅਤੇ 1958 ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ à¨à¨®à¨ ਕੀਤੀ।
ਉਹ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਇੱਕ ਕਾਲਜ ਦਾ ਪà©à¨°à¨¿à©°à¨¸à©€à¨ªà¨² ਬਣ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ 1963 ਤੱਕ ਪੜà©à¨¹à¨¾à¨‡à¨†à¥¤ ਫਿਰ ਉਹ ਉੱਤਰੀ ਆਇਓਵਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ੱਗ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪà©à¨°à¨¾à¨ªà¨¤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਫੋਰਡ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ 'ਤੇ ਸੰਯà©à¨•ਤ ਰਾਜ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਪੜà©à¨¹à¨¾à¨ˆ ਕੀਤੀ। ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ à¨à¨¡à¨®à¨¿à©°à¨Ÿà¨¨ ਵਿੱਚ ਅਲਬਰਟਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਪੀà¨à¨šà¨¡à©€ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ।
ਡਾ. ਵਰਮਾ ਦੀ ਪਤਨੀ ਸਾਵਿਤਰੀ ਵੀ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਅਤੇ à¨à¨¾à¨°à¨¤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹਿਲਾ ਕਾਲਜ ਦੀ ਮà©à¨–à©€ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਦੇ ਪੰਜ ਬੱਚੇ, ਰਾਜੀਵ, ਰੋਮਾ, ਰੀਟਾ, ਅਮਿਤਾ ਅਤੇ ਰਿਚਰਡ 1971 ਵਿੱਚ ਜੌਹਨਸਟਾਊਨ, ਪੈਨਸਿਲਵੇਨੀਆ ਵਿੱਚ ਸੈਟਲ ਹੋ ਗà¨à¥¤ ਉਹ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ à¨à¨¾à¨°à¨¤à©€ ਅਮਰੀਕੀ ਪਰਿਵਾਰ ਸੀ। ਡਾ: ਵਰਮਾ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੇ ਵਪਾਰ, ਦਵਾਈ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਕਰੀਅਰ ਬਣਾਇਆ। ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਦੇ ਪà©à©±à¨¤à¨° ਰਿਚਰਡ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਓਬਾਮਾ ਲਈ à¨à¨¾à¨°à¨¤ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਜਦੂਤ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿà¨à¨¾à¨ˆà¥¤ ਉਹ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਦੇ ਉਪ ਸਕੱਤਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਰਿਚਰਡ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਸਨ, ਜਿੱਥੇ ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਨੇ ਆਬਜ਼ਰਵਰ ਰਿਸਰਚ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ à¨à¨¾à¨¸à¨¼à¨£ ਦਿੱਤਾ। ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ, ਲੱਖਾਂ ਹੋਰ à¨à¨¾à¨°à¨¤à©€ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਵਾਂਗ, ਆਪਣੇ ਨਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ à¨à©‚ਮਿਕਾ ਨਿà¨à¨¾à¨ˆ, ਪਰ ਨਾਲ ਹੀ à¨à¨¾à¨°à¨¤ ਨਾਲ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ।
ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਰਾਜਦੂਤ ਵਰਮਾ ਨੂੰ à¨à©‡à¨œà©‡ ਇੱਕ ਪੱਤਰ ਵਿੱਚ, ਪà©à¨°à¨§à¨¾à¨¨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਪà©à¨°à©‹à¨«à©ˆà¨¸à¨° ਕਮਲ ਵਰਮਾ ਹਰ à¨à¨¾à¨°à¨¤à©€ ਪà©à¨°à¨µà¨¾à¨¸à©€ ਦà©à¨†à¨°à¨¾ ਪà©à¨°à¨¦à¨°à¨¸à¨¼à¨¿à¨¤ ਦà©à¨°à¨¿à©œà¨¤à¨¾ ਅਤੇ ਦà©à¨°à¨¿à©œà¨¤à¨¾ ਦਾ ਅਸਲ ਰੂਪ ਸਨ। ਉਸਨੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਵਧੀਆ ਜੀਵਨ ਪà©à¨°à¨¦à¨¾à¨¨ ਕਰਨ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ à¨à¨¾à¨°à¨¤à©€ ਜੜà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਪà©à¨°à¨¤à©€ ਸੱਚਾ ਰਿਹਾ। ਉਨà©à¨¹à¨¾à¨‚ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜਨਮ à¨à©‚ਮੀ ਵਿੱਚ ਹਮੇਸ਼ਾ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
Comments
Start the conversation
Become a member of New India Abroad to start commenting.
Sign Up Now
Already have an account? Login